Μάρθα Καραγιάννη: Το "χρυσό" κορίτσι του Ελληνικού κλασικού σινεμά

 "...Η Μάρθα, το χρυσό μου το κοριτσι... Δεν μετράειποτέ με το υποδεκάμετρο το ρόλο. Δεν την ενδιαφέρει πόσο μεγάλος είναι αλλά πόσο ενδιαφέρον έχει. Τι δυνατότητες έχει, ώστε να παίξει η ίδια, να δημιουργήσει. Κι αυτό αποδείχτηκε πολυ καλά στο θέατρο, όταν έπαιξε τη γριά στο -Αρσενικό και παλιά δαντέλα- Όταν δηλαδή δεν ήταν ακόμα η ηλικία της τόσο προχωρημένη για να παίξει αυτό το ρόλο..."

Γιάννης Δαλιανίδης για τη Μάρθα Καραγιάννη 

"Ο κινηματογράφος, τα πρόσωπα κι εγώ"

Γεννήθηκε στις 6 Νοέμβρη 1939 στον Πειραιά-Έφυγε στις 18 Σεπτέμβρη 2022, σε ηλικία 83 ετών.

Η γλυκιά μας Μάρθα. Αυτό το λαμπερό κορίτσι με τα πανέμορφα μάτια, με το ηδονικό σώμα γυναίκας βγαλμένης από μια πάστα αισθητικής πλούσιας και εκφραστικής. Ένα κορίτσι στον ήλιο, που γέμισε όμορφες και χαμογελαστές στιγμές τη ζωή μας και τον ελεύθερο χρόνο μας. Έκλεισε και εκείνη την πόρτα του παρόντος χρόνου και ζωής περνώντας στην αθανασία, στις μνήμες, στη νοσταλγία.

Για δεκάδες χρόνια γέμιζε όλες τις σκηνές της υποκριτικής τέχνης με την πλούσια παρουσία της.

Απλή, όμορφη, χαμογελαστή, ταπεινή ήταν εκεί να σημαδέψει με το πέρασμά της την Ελληνική κομεντί, το δικό μας μιούζικαλ.

Ακόμα όμως και στο δράμα, μια φορά που πέρασε και από αυτό, φώναξε "παρούσα" με βροντώδη τρόπο, δείχνοντας και αυτό το κομμάτι του ταλέντου της, που ίσως έμεινε αναξιοποίητο από τους κινηματογραφικούς δημιουργούς.

Ακόμα και το πέρασμά της, τα ύστερα χρόνια, από την Ελληνική τηλεόραση, σε απλές καθημερινές σειρές, έβγαλε μια γλυκύτητα, μια εγγύτητα, ενός ανθρώπου "δικού μας", μιας φίλης, μιας γειτόνισσας, μιας γνωστής.

Ποιος μπορεί να ξεχάσει το πέρασμά της στα χορευτικά επί σκηνής; Βροντούσε και άστραφτε ο τόπος με τη χυμώδη παρουσία της. Γυναίκα! 

Στο Χόλιγουντ με τους μηχανισμούς του, θα έκανε πάταγο στις χρυσές εκείνες εποχές. Δεν το συζητάμε. Το "εκτόπισμά" της κάποιες στιγμές ήταν ισοπεδωτικό. Στάθηκε δίπλα σε πολύ μεγάλους χορογράφους. Τον Γιάννη Φλερύ, το Βαγγέλη Σειληνό, όντας και συνάδελφοι επί σκηνής.

Αλήθεια τι να ξεχάσεις...

Η οικογενειακή καταγωγή της Μάρθας ήταν ο Πόντος. Η μητέρα της ήταν από το Μπακού και ο πατέρας της από το Αικατερινεντάρ. Η ίδια ήταν βέρα Πειραιώτισσα και μεγάλωσε στο Κερατσίνι, σε λαϊκή γειτονιά, πέρνοντας τη λεβεντιά και την ανθρωπιά της.

Στα οκτώ της σπούδασε χορό και ήταν μέλος του παιδικού μπαλέτου της Λουκίας Σακελλαρίου-Κωτσοπούλου. Συμμαθήτριά της η ηθοποιός μας Ελένη Προκοπίου. Έδωσαν παραστάσεις στη Λυρική σκηνή.

Στο σινεμά μπήκε στα 17 της χρόνια με συμμετοχή στο μεγάλο δράμα της ΦΙΝΟΣ "Η ΑΓΝΩΣΤΟΣ" του Ορέστη Λάσκου. Το δοκιμαστικό της το έδωσε στο στούντιο με τους ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΚΑΡΥΔΗ-ΦΟΥΚΣ και ΝΤΙΝΟ ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗ. 

Στο θέατρο, εμφανίστηκε το 1957, δυό χρόνια μετά σε επιθεώρηση του ΔΑΛΙΑΝΙΔΗ "ΕΛΕΦΑΝΤΕΣ και ΨΥΛΛΟΙ". Από τότε γεννήθηκε μια μεγάλη καλλιτεχνική και ανθρώπινη σχέση με το σκηνοθέτη, που κράτησε δεκαετίες. Χόρευε και στο κέντρο "Σε λαπεν" όπου την είδε ο ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ και την επέλεξε για επιθεώρηση στο θέατρο.

Στην τηλεόραση εμφανίστηκε το 1977 στη θρυλική σειρά του ΚΩΣΤΑ ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗ "Ο ΔΡΟΜΟΣ"

Στην προσωπική της ζωή, παντρεύτηκε με τον ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΤΕΦΑΝΑΚΟ, ποδοσφαιριστή του ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ, το 1960. Η εξέλιξη όμως ήταν τραγική καθώς έχασαν το μωρό τους, τρεις μέρες μετά τη γέννησή τους. Η τραγωδία σημάδεψε ανεπανόρθωτα τη σχέση τους και χώρισαν λίγους μήνες μετά.

Το 2001 έγραψε την αυτοβιογραφία της "Ο έρωτας μωρό μου είναι γλέντι", από τις εκδόσεις "Άγκυρα".

Η Μάρθα λάτρευε τα ταξίδια, δήλωνε "πολίτης του κόσμου" και από το 1980 και μετά έκανε όσα περισσότερα ταξίδια μπορούσε.

Φιλμογραφία

Ιδιαίτερα  πλούσια η εμφάνιση της αγαπημένης μας ηθοποιού σε όλα τα επίπεδα της σκηνής. Πιο συγκεκριμένα, η Μάρθα θα εμφανιστεί:

• σε 42 κινηματογραφικές ταινίες, στο διάστημα 1956-2014
• σε 9 βιντεοταινίες, στο διάστημα 1986-1990
• σε 82 θεατρικές παραστάσεις, στο διάστημα 1957-2015
• σε 13 τηλεοπτικές εμφανίσεις, στο διάστημα 1977-2015

Στον κινηματογράφο συνήθως θα υπηρετήσει, κατά βάση την κομεντί αλλά και το μιούζικαλ του κλασικού ελληνικού σινεμά. Παρ' όλα αυτά έδειξε το μεγάλο της ταλέντο και σε μια δραματική ερωτική περιπέτεια, "Πεθαίνω κάθε ξημέρωμα".

Επιγραμματικά θα σταθώ σε κάποιες ταινίες, που σημάδεψαν την καριέρα της και την αγαπήσαμε πάρα πολύ.

Πρεμιέρα έκανε το 1956, σε ηλικία μόλις 17 ετών. Είχε ένα ρόλο στο μεγάλο ερωτικό δράμα του Ορέστη Λάσκου "Η άγνωστος"

Το 1961 θα λάμψει στην κομεντί του ΓΙΑΝΝΗ ΔΑΛΙΑΝΙΔΗ "ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΨΕΥΤΗΣ", όπου θα ερμηνεύσει την ...Πίτσα Κίτσα. Θα κερδίσει, με τη σαγήνη της, το κοινό, προκαλώντας πονοκέφαλο στον Παντελή Ζερβό.

Την ίδια χρονιά θα τη δούμε στην κομεντί του ΚΩΣΤΑ ΑΝΔΡΙΤΣΟΥ "ΕΞΩ ΟΙ ΚΛΕΦΤΕΣ", στο ρόλο της νεαρής Μαργαρίτας

Το 1963, θα είναι μια χρυσή χρονιά για το "χρυσό κορίτσι", που έχει ήδη αρχίσει να λάμπει στις μεγάλες οθόνες και να κερδίζει την αγάπη του κόσμου.

Δύο ταινίες του ΓΙΑΝΝΗ ΔΑΛΙΑΝΙΔΗ, "ΜΕΡΙΚΟΙ ΤΟ ΠΡΟΤΙΜΟΥΝ ΚΡΥΟ", μιούζικαλ, στο οποίο η αγαπημένη μας Μάρθα θα προκαλέσει τα πρώτα ...εγκεφαλικά με το χορό της.

"ΕΝΑ ΚΟΡΙΤΣΙ ΓΙΑ ΔΥΟ", ερωτική κομεντί, στην οποία επίσης θα διαπρέψει για τις υπέροχες χορευτικές της επιδόσεις. Μάλιστα τη χορογραφία στην ταινία την έκανε ο ίδιος ο Δαλιανίδης.

Το 1964 θα την χαρούμε σε δύο εξαίρετες και αγαπημένες δημιουργίες, πάλι του Γιάννη Δαλιανίδη.

Ένα ακόμα μιούζικαλ, "ΚΑΤΙ ΝΑ ΚΑΙΕΙ" και μια υπέροχη κομεντί, "ΟΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ"

Η εμφάνιση μάλιστα της Μάρθας στους "Κληρονόμους" στο χορευτικό προς τη σκηνή της αποκάλυψης, ξεσήκωσε το κοινό πραγματικά για την τόλμη εκείνης της εποχής αλλά και την ...εφυία του Δαλιανίδη να εμφανίσει την πανέμορφη σταρ με τα ...πούπουλα.

Το 1965 θα συνεχίσει τις θριαμβικές της εμφανίσεις. Και πάλι με τον ΓΙΑΝΝΗ ΔΑΛΙΑΝΙΔΗ και τα περίφημα μιούζικαλ της εποχής. 

Αυτή τη φορά θα τη δούμε στο "ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΓΙΑ ΦΙΛΗΜΑ"

Δύο ακόμα ταινίες την επόμενη χρονιά, το 1966, πάλι δια χειρός ΓΙΑΝΝΗ ΔΑΛΙΑΝΙΔΗ

"ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ" μιούζικαλ και αυτό

"ΞΥΠΟΛΗΤΟΣ ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ" κομεντί

Οι εμφανίσεις της στα επόμενα χρόνια είναι συνεχόμενες με ταινίες που άφησαν τη δική τους εποχή μαζί με το δικό της προσωπικό αποτύπωμα:

1967 "ΟΙ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΟΙ ΧΑΝΤΡΕΣ" του ΓΙΑΝΝΗ ΔΑΛΙΑΝΙΔΗ

1967 "ΝΥΧΤΑ ΓΑΜΟΥ" του ΓΙΑΝΝΗ ΔΑΛΙΑΝΙΔΗ

Δύο ακόμα αγαπημένα μιούζικαλ, ποιου άλλου; Μα φυσικά του ΓΙΑΝΝΗ ΔΑΛΙΑΝΙΔΗ για την επόμενη χρονιά, το1968:

"ΜΙΑ ΚΥΡΙΑ ΣΤΑ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙΑ"

Ένα υπέροχο μουσικό θέμα του Μίμη Πλέσσα και μια εκλεκτή χορογραφία του μεγάλου Γιάννη Φλερύ, η Μάρθα  θα μάς δώσει ένα από τα καλύτερα και πιο αισθησιακά χορευτικά της. Πραγματικά μοναδική αρχόντισσα επί σκηνής χωρίς καμία να μπορέσει να την πλησιάσει.

"ΓΟΡΓΟΝΕΣ ΚΑΙ ΜΑΓΚΕΣ"

Η αγαπημένη μας πρωταγωνίστρια, με τη φωνή της, θα μάς δώσει το ...κλασικό πλέον "Ο άντρας που θα παντρευτώ", στο οποίο θα μάς ...εξηγήσει πώς θέλει τον εκλεκτό της καρδιάς της.

Το 1969, θα είναι μια σημαντική χρονιά γι' αυτήν καθώς θα τη δούμε σε μια απόλυτη στροφή στο είδος των ρόλων της. Θα περάσει σε ένα δύσκολο ρόλο στο ερωτικό  δράμα της ΦΙΝΟΣ ΦΙΛΜ 

"ΠΕΘΑΙΝΩ ΚΑΘΕ ΞΗΜΕΡΩΜΑ"

Ο ΝΙΚΟΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ, θα την αλλάξει ριζικά, σαν να βλέπουμε στη σκηνή, έναν διαφορετικό εντελώς ηθοποιό. Η Μάρθα Καραγιάννη, ξεδιπλώνει την πτυχή του δραματικού της ταλέντου και μάς δίνει μια μοιραία γυναίκα, που πρωταγωνιστεί θανάσιμα δίπλα στον ΚΩΣΤΑ ΚΑΖΑΚΟ. Δυο τους συγκροτούν ένα υποδειγματικό ερμηνευτικό σύνολο.

Η Φιλομογραφία της Μάρθας στον κλασικό μας κινηματογράφο θα συνεχιστεί με τις λοιπές εμφανίσεις της:

1969 "ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΑΚΙ" του ΓΙΑΝΝΗ ΔΑΛΙΑΝΙΔΗ

1969 "Η ΩΡΑΙΑ του ΚΟΥΡΕΑ" του ΝΤΙΝΟΥ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ

και δύο ακόμα μιούζικαλ του "εκλεκτού" της Γιάννη Δαλιανίδη

1971 "ΜΑΡΙΧΟΥΑΝΑ ΣΤΟΠ"

1972 "Ο ΜΑΓΚΑΣ με το ΤΡΙΚΥΚΛΟ"

Οι τελευταία ταινία της στη φιλμογραφία της ήταν το 2014 στο "Από έρωτα"

Η Μάρθα μας δεν είναι πια κοντά μας. Είναι όμως η αύρα της, η καρδιά της, η κληρονομιά της, το πέρασμά της, τα συναισθήματά της. Είναι όσα άφησε για πάντα να μάς συνοδεύουν σε ώρες και στιγμές, που έχουμε ανάγκη το γέλιο, το χαμόγελο, το ξεπέταγμα, το χορό, τη μουσική.

Καλό ταξίδι αγαπημένο μας κορίτσι στη γειτονιά των Αγγέλων.