Περί Σεναρίου ο Λόγος: Χρήσιμοι Όροι για το Σενάριο (Μέρος 3ο)




Αγαπημένοι συνοδοιπόροι του CINEFIL
Συνεχίζουμε τα ...σεμινάριά μας πάνω στο θέμα του
ΣΕΝΑΡΙΟΥ που δουλεύουμε τον τελευταίο καιρό.
Σήμερα θα μπούμε σε κάποιους πιο συγκεκριμένους όρους για το Σενάριο, θα τους προσεγγίσουμε με το σκεπτικό να τους κάνουμε περισσότερο κατανοητούς και να κάνουμε ένα βήμα παραπάνω στην τέχνη του Σεναρίου

Με βάση την Πηγή που αναφέρω εδώ, ο Γιώργος Κόκουβας έχει κάνει μια εξαίρετη παρουσίαση κάποιων βασικών όρων πάνω στην συγγραφή σεναρίου.
Εμείς θα διαλέξουμε τους πιο σημαντικούς για να τους παρουσιάσουμε.


Πηγή: Reel.gr/Κινηματογραφικό Λεξικό/25 χρήσιμοι όροι για Σενάριο

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ για το ΣΕΝΑΡΙΟ


Narrative Hook  (Σεναριακό Δόλωμα)

Συνήθως το βάζουμε στην σκηνή έναρξης της ταινίας και είναι το σημείο όπου θα τραβήξει την προσοχή του θεατή.

Δραματική Ανάγκη

Εδώ αναζητούμε το τι ακριβώς επιδιώκουμε με την ταινία μας. Τι θέλει να πετύχει ο ήρωας ; ποια είναι η ανάγκη του δράματος ; π.χ. σε μια Αστυνομική ταινία να βρούμε τον ένοχο.

Exposition

Δύσκολο σημείο..! εδώ ο σεναριογράφος δίνει σημαντικές πληροφορίες για να προχωρήσει η ταινία. Αυτό γίνεται με δύο τρόπους

  • Με χρήση εικόνας
  • Με χρήση διαλόγου
Για παράδειγμα: Οφείλουμε να μάθουμε κάποια στοιχεία για τον χαρακτήρα ενός ήρωα. Πρέπει να βρούμε τρόπο να "εκθέσουμε" στοιχεία για αυτόν, είτε μέσα από κάποιες εικόνες (flash back στο παρελθόν του) είτε μέσα από κάποιους διαλόγους (Κάποιος τρίτος περιγράφει μνήμες από αυτόν.

Set Up/Pay off

Είναι κάποια στοιχεία που ο σεναριογράφος τα βάζει μέσα στην πλοκή (set up) και τα χρησιμοποιεί αργότερα για να δώσουν νόημα στις πράξεις ενός ήρωα (pay off)

To Είδος του Τέλους ενός Σεναρίου

για το τέλος κάθε σεναρίου έχουμε γενικά δύο είδη:
  • ΑΝΟΙΧΤΟ ΤΕΛΟΣ:  Εδώ όλα μένουν ανοιχτά και αφήνεται στους θεατές να κρίνουν ή να φανταστούν πως τελειώνει η ιστορία.
  • ΚΛΕΙΣΤΟ ΤΕΛΟΣ: το πιο κλασικό, εκεί που έχουμε οριστική λύση και έκβαση στην ιστορία μας.
Premise

Αυτό είναι κάτι σαν ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΙΤΛΟΣ στην ταινία που γράφουμε. Ένα μότο για την ταινία μας. 

Treatment

Μιλήσαμε στα προηγούμενα μέρη για την ΣΥΝΟΨΗ ενός σεναρίου. Μια δηλαδή πολύ περιεκτική περίληψή του. Το treatment είναι μια ευρύτερη περιγραφή του σεναρίου μέσα σε λίγες σελίδες. Εδώ έχουμε στοιχεία για:
  • την ΠΛΟΚΗ
  • το ΣΤΥΛ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ
  • πληροφορίες για τους ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ
Το χρησιμοποιούμε για να παρουσιάσουμε το σενάριό μας σε επίδοξους παραγωγούς.




Αφού είδαμε κάποιους σημαντικούς όρους πάνω στη δομή ενός Σεναρίου θα πάμε τώρα να ΠΡΟΣΕΞΟΥΜΕ κάποια στοιχεία που οφείλουμε να έχουμε κατά νου όταν θα αποπειραθούμε να γράψουμε ένα σενάριο



Πηγή: https://reel.gr/6-askiseis-gia-na-grafeis-kalitera-senaria/   (Γιώργος Κόκουβας)

ΤΟ ΥΠΟΣΥΝΕΙΔΗΤΟ του ΗΡΩΑ

Κάθε σεναριογράφος οφείλει να γνωρίζει απόλυτα όλους τους χαρακτήρες του σεναρίου του. Το κυριότερο, στον κεντρικό μας ήρωα, οφείλουμε να γνωρίζουμε τι συμβαίνει στο υποσυνείδητό του. (Γιατί π.χ. ένας ήρωας είναι βίαιος με τις γυναίκες ; γιατί μια γυναίκα ζηλεύει παθολογικά τον άντρα της ; κλπ)

ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ

Κάθε σεναριακός χαρακτήρας. Κάθε πρόσωπο μιας ταινίας, δεν είναι μονοσήμαντος.
Δεν μπορεί π.χ. ένας χαρακτήρας σε μια κωμωδία να μην έχει και δραματικά χαρακτηριστικά και ανάποδα. Αυτά τα χαρακτηριστικά οφείλουμε να τα αναδεικνύουμε σαν γράφουμε.

CRASH TEST στον ΗΡΩΑ μας

Ο Κεντρικός ήρωας του σεναρίου μας οφείλουμε να γνωρίζουμε πως αντιδρά σε συνθήκες κρίσης. Οφείλουμε δηλαδή να έχουμε κάνει στο μυαλό μας πριν ένα τεστ στο πως θα αντιδράσει σε ακραίες δραματικές καταστάσεις. Έτσι μπορούμε να τον ερμηνεύσουμε.
π.χ. Άσκηση γραφής:  γράψε 10 προβλήματα στα οποία ο ήρωάς σου οφείλει να απαντήσει (πως θα αντιδράσει αν τρακάρει, αν υποστεί κλοπή, αν χτυπηθεί, αν γίνει αντικείμενο απάτης ερωτικής, πράγματα δηλαδή άσχετα με την ταινία σου)

ΟΙ ΕΙΚΟΝΕΣ "ΜΙΛΟΥΝ"

Τι έλεγαν οι Κινέζοι ; κάθε εικόνα μιλάει και αναδεικνύει αλήθειες. Ο Κινηματογράφος είναι η τέχνη της εικόνας. Χρησιμοποιούμε λοιπόν εικόνες αντί διαλόγου για να καταδείξουμε συναισθηματικές καταστάσεις των χαρακτήρων μας.
Π.χ. έχουμε ένα ζευγάρι. Θέλουμε να δηλώσουμε ότι αγαπιούνται. Δεν είναι αναγκαίο να πει ο ένας στον άλλο "Σ' Αγαπώ". Μπορείτε να το δείξετε αυτό με μια σκηνή.

Ο ΡΥΘΜΟΣ ΑΦΗΓΗΣΗΣ

Να και κάτι πολύ σημαντικό....! (Για μένα το λέει, που δυσκολεύομαι...)
Εδώ βλέπουμε πόσο ελέγχουμε τον ρυθμό σε μια μας αφήγηση.
Π.χ. επιλέξτε μια σκηνή: Μια ληστεία. Περιγράψτε τη σκηνή σε τρεις σελίδες. Επαναλάβετε την ίδια σκηνή σε μία σελίδα. Κάντε τις συγκρίσεις χωρίς να αλλάζει το νόημα. Να λοιπόν κάτι δύσκολο και αναγκαίο.

ΜΑΘΕ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΕΙΣ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ που ΒΛΕΠΕΙΣ

Μπορείτε να κάνετε μια απλή άσκηση. Δείτε μια ταινία προσεκτικά. Διαμορφώνετε μια συνολική εικόνα της δράσης. Δείτε ξανά την ταινία.
Κάντε το εξής:

  • Ξεχωρίστε τις σκηνές που σας βοήθησαν να "μάθετε" τον χαρακτήρα του ήρωα της ταινίας.
  • Ξεχωρίστε τις σκηνές που σας βοήθησαν στην πλοκή 





Εδώ, φίλες και φίλοι, θα κλείσω και το 3ο μέρος της σπουδής μας πάνω στο Σενάριο, τη δομή του, τα μυστικά του, τη λειτουργία του.

Στο επόμενο μέρος φιλοδοξώ να περάσουμε σε ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ και να δούμε με τι τρόπο τεχνικό γράφετε ένα σενάριο στο χαρτί και να κάνουμε και μια μικρή πρακτική στο θέμα.

Δείτε εδώ τα προηγούμενα μέρη:


Σχόλια

  1. Πολύ ωραίο και το τρίτο μέρος. Ανυπομονώ να δω και τα πρακτικά θέματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα σου Γιώργο μου. Πολύ χαίρομαι που είσαι εδώ και σε ευχαριστώ πολύ. Ναι με το καλό θα πάμε και στις ....ασκήσεις. Καλό σου βράδυ και να είσαι καλά.

      Διαγραφή
  2. Πολύ ενδιαφέρουσα και η συνέχεια Γιάννη. Νομίζω ότι όταν γράφουμε και απλό διήγημα αυτά τα θέματα πρέπει να προσέχουμε. Το χαρακτήρα του ήρωά μας ή της ηρωίδας μας, την πλοκή, πώς να τραβήξουμε το ενδιαφέρον του αναγνώστη, τα στοιχεία της ιστορίας μας, το πώς και το γιατί.Βέβαια εδώ δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς ποτέ ότι αυτό που γράφει θα γίνει ταινία άρα πρέπει να είναι προσαρμοσμένο.
    Περιμένω και τα πρακτικά θέματα και αυτήν την πρακτική εξάσκηση που λες ....μμ να με κάνει να ανησυχήσω;;
    Καλή συνέχεια και καλό σου βράδυ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα σου Άννα μου,
      όχι να μην σε κάνει να ανησυχήσεις καθόλου. Μπορεί να βάλουμε καμία τέτοια άσκηση σαν ...εξάσκηση στην γραφή μας.
      Ναι, είναι χρήσιμες τέτοιες παρατηρήσεις καθώς μας βοηθά να συγκροτούμε καλά τη γραφή μας έστω και είναι ένα απλό αφήγημα.
      Φιλιά πολλά και όμορφη βδομάδα να έχεις.

      Διαγραφή
  3. Ναμαι και εγώ!! Πέρασα να ρίξω μια φευγαλέα ματιά και να πω ευχαριστώ και πάλι. θα ξαναπεράσω μόλις συγυρίσω από εκεί. Καλό βράδυ Γιάννη μου φιλιά!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Νάτο και το κορίτσι....!!!!! Καλορίζικο στο σχόλιό του....! Όλα εύκολα και βατά Βιργινία μου. Θα το δεις.
      Κάνε δουλειά σου, ψάξε τις επιλογές σου και εδώ είμαστε.
      Καλή σου βδομάδα και ευχαριστώ.

      Διαγραφή
  4. Καλησπερα κυριε Γιαννη μου.....
    Για ακομη μια φορα σας ευχαριστουμε για την υπεροχη παρουσιαση και τις γνωσεις που μας χαριζετε απλοχερα. Χρησιμοτατα τα θεωρητικα κομματια που μας παρουσιασατε και αδημονουμε για τα πρακτικα....
    Καλο βραδυ σας ευχομαι και ευχαριστουμε για τα δωρεαν μαθηματα που μας προσφερετε!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τάκη μου,
      εγώ δεν μπορώ να διδάξω σενάριο γιατί λίγα πράγματα κατέχω. Απλά σταχυολογώ, επιμελούμε και μαζεύω κομμάτια που είναι χρήσιμα για να τα επεξεργαστούμε.
      Θα προσπαθήσω να δώσω μετά κάποια πρακτικά πράγματα Τάκη μου που θα μας βοηθήσουν ακόμα καλύτερα. Σε ευχαριστώ πολύ. Καλό απόγευμα.

      Διαγραφή
  5. Ήρθε και το τρίτο μέρος! Το περίμενα πως και πως :)
    Και μετά μπαίνουμε στα δύσκολα,την πράξη.
    Σ'ευχαριστώ Γιάννη μου
    Καλό ξημέρωμα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μαρία μου ευχαριστώ πολύ καλή μου.
      Να είσαι καλά. Ναι, θα προχωρήσουμε, έχει ενδιαφέρον.
      όμορφο απόγευμα να έχεις. Φιλιά.

      Διαγραφή
  6. Πολύ ενδιαφέρουσες αναρτήσεις Γιάννη. Τώρα τις πήρα με την σειρά και τις διάβασα προσεχτικά.
    Ευχαριστούμε πολύ γι' αυτά τα διδαχτικά πράγματα!
    Ανυπομονώ κι Εγώ να διαβάσω για τα πρακτικά θέματα!
    Να είσαι καλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μαρία μο σε ευχαριστώ πολύ. Να είσαι καλά. Και εγώ μαθαίνω μια σειρά πράγματα. Τιμή μου η παρουσία σου. Θα τα πούμε ναι συνεχίζοντας. Καλό απόγευμα.

      Διαγραφή
  7. Μου αρέσει ο τρόπος που παρουσιάζεις το σενάριο Γιάννη.
    Να προσθέσω κάτι κι εγώ...
    Καθώς γράφουμε το σενάριο πρέπει να έχουμε στο νου μας πως για κάθε τι που γίνεται υπάρχει λόγος.
    Πολλές φορές δεν καταλαβαίνουμε για παράδειγμα μια πράξη του ήρωα.
    Τίποτα δεν πρέπει να είναι 'ξεκάρφωτο'.

    Φιλάκια:))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σερενάτα μου, ως καθ' ύλην αρμόδια είναι ευπρόσδεκτη καθολική σου παρέμβαση στο κάθε τι. Και με ότι θες να μας πεις, μπορώ να το προσθέσω με το όνομά σου φυσικά.
      Αυτό που λες ναι το θεωρώ σημείο κλειδί. Δεν μπορεί να φλυαρείς σε ένα σενάριο, μήτε καν σε ένα διήγημα.
      Μια ακόμα φορά σε ευχαριστώ για όλα.
      Καλό απόγευμα.

      Διαγραφή
  8. Συνεχίζω να διαβάζω μ' ενδιαφέρον τα όσα γράφεις, Γιάννη μου, και μπορώ να πω πως, γνωρίζοντας πια κάποια πράγματα, εκτιμώ ακόμη περισσότερο μια καλή ταινία. Πόσα πράγματα θεωρούνται δεδομένα και περνάνε απαρατήρητα, όταν δεν έχεις ιδέα επί του αντικειμένου, αλήθεια;!

    Σ' ευχαριστούμε γι' ακόμη μια φορά! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αναστασία μου, είναι λογικό να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Πολλά κρύβονται στα "παρασκήνια" και για να φτάσουν στο δικό μας μάτι τέλεια και αρμονικά δίνεται "μάχη" στο επίπεδο της τέχνης.
      Ευχαριστώ καλή μου και εύχομαι όμορφη μέρα να έχεις.

      Διαγραφή
  9. Γιάννη μου νόμιζα ότι έχασα το 2ο μα το έβαλες στο τέλος.Μαθαίνω φίλε μου..Πάντως μου αρέσει το..ανοιχτό τέλος..το μυστήριο για να δουλέψει η φαντασία μου.Επίσης μου αρέσει το τέλος το απρόβλεπτο π με κάνει να μείνω με ανοιχτό το στόμα!!!Ευχαριστούμε ακόμη μια φορά για το μάθημα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γεωργία μου καλησπέρα σου,
      Το ανοιχτό σενάριο ξέρεις έχει ρίσκο. Πρέπει να σου δώσει μια κατεύθυνση αλλιώς θα μείνεις με την εντύπωση ότι 2 ώρες τσάμπα έβλεπες. Πρέπει η σημασία στο τέλος να είναι συγκεκριμένη δηλαδή το φινάλε να δοθεί έστω και καλυμμένα.Οι δε ανατροπές ναι είναι ότι καλύτερο.
      Γεωργία μου εγώ ευχαριστώ για το σχόλιό σου. Καλό βράδυ καλή μου φίλη να έχεις.

      Διαγραφή
  10. Καλησπέρα Γιάννη. Ξεκίνησα και εγώ δυναμικά στο νέο μου σπιτικό!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα σου Κώστα μου. Χαίρομαι ιδιαίτερα φίλε. Φυσικά το έχω στις επαφές μου και θα σε ακολουθώ. Ευχαριστώ και Καλή συνέχεια.

      Διαγραφή
  11. Γεια σου Γιάννη μάστορα. Τελικά τι θα δημοσιεύσεις πρώτα, βιβλίο ή κατευθείαν θα πας σε ταινία;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γιάννη μου τι χαρά....! άντε να μαζευόμαστε όλοι μαζί φίλε.
      Τι θα δημιουργήσω ε ; αχ φίλε μου χαμογελώ με το θετικό σου μήνυμα και σ ευχαριστώ.
      Προσπαθώ να βγάλω στο ....πληκτρολόγιο τα δαιμόνιά μου.
      Καλή Κυριακή φίλε μου.

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις τελευταίου μήνα

Ηλίας Λογοθέτης: Στο δρόμο της αθανασίας

Αντρική λάμψη στο κλασικό Χόλιγουντ (Top stars actors in classic Hollywood) Μέρος 1ο

Όταν ο Μάρλον Μπράντο σόκαρε τα Όσκαρ