Περί Σεναρίου ο Λόγος : Ορισμός-Εισαγωγή (Μέρος 1ο)

Φίλες και Φίλοι του CINEFIL

ήρθε η ώρα να μιλήσουμε σήμερα για κάτι διαφορετικό. Κάτι που δεν αφορά στην παρουσίαση ή ανάλυση κάποιας ταινίας ή ενός προσώπου του Κινηματογράφου.

Σήμερα ξεκινάω εδώ, μια παρουσίαση και μια Σπουδή, ερασιτεχνική φυσικά, πάνω στο

ΣΕΝΑΡΙΟ

Ξέρουμε όλοι πολύ καλά ότι, χωρίς σενάριο, κινηματογραφική ταινία δεν έχει. 

Θα ξεκινήσουμε λοιπόν παρέα, εδώ στο ιστολόγιο μια Σπουδή, που θα την παρουσιάζω χωρισμένη σε μέρη για να μπορούμε εύκολα να την προσεγγίσουμε και να την κατανοήσουμε.

Πολλοί λοιπόν θα έρθετε και θα με ρωτήσετε (λέω εγώ τώρα): "Ποιος ο σκοπός του θέματος αυτού ;"

Θα σας απαντήσω "πονηρά". Αφενός για λόγους εκπαιδευτικούς, ενημερωτικούς, να κατανοήσουμε όλη τι είναι το σενάριο, πως δουλεύουμε πάνω σε αυτό, ποιες είναι οι τεχνικές του αλλά (κρατείστε σας παρακαλώ αυτό το αλλά) αφ' ετέρου έχω κατά νου στα σκαριά ένα ΔΡΩΜΕΝΟ εδώ στο ΣΙΝΕΦΙΛ, το οποίο φυσικά θα στηθεί ΜΟΝΟ κάτω από την δική σας ΕΠΙΛΟΓΗ.

Έχουμε όμως καιρό να πάμε ως εκεί.

********************

Σήμερα λοιπόν θα ξεκινήσουμε από:

ΟΡΙΣΜΟΣ-ΕΙΣΑΓΩΓΗ  (Μέρος 1ο)

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ:

Το ΣΕΝΑΡΙΟ είναι η απλή περιγραφή της ιστορίας και της αναλυτικής πλοκής που θα πάρει στα χέρια του ο Σκηνοθέτης μιας ταινίας και θα την μετατρέψει από γραφή σε εικόνα και δράση. Με λίγα λόγια θα της δώσει κινηματογραφική υπόσταση.

Το ΣΕΝΑΡΙΟ, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ λογοτεχνία...! γιατί ; σε ένα διήγημα, σε μια Νουβέλα, σε ένα μυθιστόρημα, ο συγγραφέας γράφει, αφηγείται, εξιστορεί και "γεμίζει" το θέμα και την πλοκή του με λογοτεχνικά στοιχεία έτσι ώστε η τελική μορφή να είναι ένα εξαίρετο λογοτέχνημα που θα ενθουσιάσει και θα μαγνητίσει τον αναγνώστη.

Ο Κινηματογράφος όμως αντικαθιστά αυτά τα καλολογικά και λογοτεχνικά στοιχεία με την εικόνα, το μοντάζ, το φωτισμό, τη μουσική, τα σκηνικά. Άρα στο ΣΕΝΑΡΙΟ τα λογοτεχνικά στοιχεία ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ. 

ΠΩΣ ΔΟΜΕΙΤΑΙ ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ:

Το Σενάριο ακολουθεί πιστά τους κανόνες της ΑΦΗΓΗΣΗΣ. Όπως τους ξέρουμε στην Ποιητική του Αριστοτέλη. Έχει:

• Ήρωες
• Θέμα
• Πλοκή
• Περιβάλλον
• Τρόπο παρουσίασης

 ΠΟΙΟΣ ΓΡΑΦΕΙ ΕΝΑ ΣΕΝΑΡΙΟ:

Δεν υπάρχει κάποιος απόλυτα συγκεκριμένος που αποκλειστικά θα γράψει το Σενάριο σε μια Κινηματογραφική ταινία. Μπορεί να είναι οποιοσδήποτε.

• Ένας Συγγραφέας
• Ο Ίδιος ο Σκηνοθέτης

Απαραίτητη προϋπόθεση, να γνωρίζει βέβαια τους κανόνες γραφής ενός σεναρίου, κάτι που είναι μια πολύ μεγάλη τέχνη, και στη συνέχεια θα εξηγήσουμε το γιατί.

Φυσικά η γραφή ενός σεναρίου, μπορεί να γίνει με συνεργασία πολλών προσώπων.

Θα έχετε δει στους τίτλους έναρξης μιας ταινίας την αναφορά π.χ.

Based on  Agatha Christie's Novel:  Βασισμένο στην Νουβέλα της Αγκάθα Κρίστι (Το σενάριο του έργου αποτελεί επεξεργασία του συγκεκριμένου έργου)

Adaptation:  Προσαρμογή (Εδώ αφορά την προσαρμογή και τις αλλαγές που γίνονται στη νουβέλα για να μετατραπεί σε Σενάριο)

Υπάρχει, εκτός των αναφερομένων μετατροπών, και αυτή καθ' εαυτή η συγγραφή ενός σεναρίου για κινηματογραφική ταινία. Π.χ. στο Ελληνικό Αστυνομικό έργο "ΕΤΕΡΟΣ ΕΓΩ", που είδαμε σε προηγούμενες αναρτήσεις, ο Τσαφούλιας γράφει άμεσα το σενάριο του έργο για να γυριστεί στην ταινία και σκηνοθετεί ο ίδιος.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ  ενός ΣΕΝΑΡΙΟΥ:

Δίνουμε σε ένα Σενάριο τα εξής επί μέρους στοιχεία του που θα καθορίσουν την ταυτότητά του.

ΤΙΤΛΟΣ

Είναι το όνομα που θα δώσουμε και πιθανά θα αποτελέσει κατά 99% και τον τίτλο της Κινηματογραφικής ταινίας.

ΤΟ ΘΕΜΑ

Με τι θα ασχοληθούμε: 

π.χ. θα μιλήσουμε για την συζυγική απιστία ("THE UNFAITHFULL")

Ποιο μήνυμα θέλουμε να περάσουμε ; 

π.χ στην ταινία "ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ ΣΤΟΝ ΥΠΟΝΟΜΟ" περνάμε σαφώς το μήνυμα ότι η εμμονή στην εκδίκηση δεν έχει διέξοδο και είναι καταστροφική.

Ποια είναι η βασική αξία της ιστορίας που θα κινηματογραφήσουμε ;

π.χ. στην Ελληνική Κωμωδία "Ο ΦΙΛΟΣ ΜΟΥ Ο ΛΕΥΤΕΡΑΚΗΣ" υπερτονίζουμε ότι η αξία της αλήθειας είναι μοναδική καθώς το ψέμμα οδηγεί σε σωρεία συνεπειών.

Να σημειώσουμε ότι η ΒΑΣΙΚΗ ΑΞΙΑ της Ιστορίας μας οφείλει να συνοψίζεται σε μια μικρή φράση (ως δεύτερος τίτλος) π.χ. στην ταινία "CONTRTIEMPO" ως βασική αξία θεωρείται το: "Kάθε ιστορία έχει δύο πλευρές, η αλήθεια έχει μόνο μία".

ΤΟ ΕΙΔΟΣ 

Θα είναι ΚΩΜΩΔΙΑ ή ΔΡΑΜΑ ; 

Θα είναι με μορφή ΣΑΤΙΡΑΣ ;

Θα είναι ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΟ ;

Με λίγα λόγια με το είδος επιλέγουμε αν θα γράψουμε:

ΚΩΜΩΔΙΑ, COMEDY, ΕΡΩΤΙΚΟ ΔΡΑΜΑ, MUSICAL, THRILER, 

FILM NOIR κ.λ.π.

ΥΠΟΘΕΣΗ

Ανάλογα με το θέμα που έχουμε διαλέξει να τονίσουμε, οφείλουμε να γράψουμε την υπόθεση με τον καλύτερο τρόπο. 

ΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ

Φτάνουμε σε ένα σημαντικό σημείο. Πρέπει να δημιουργήσουμε τους ανθρώπινους εκείνους χαρακτήρες που θα δράσουν μέσα στο σενάριό μας με ότι επιλέξαμε να ασχοληθούμε.

• Διάκριση Χαρακτήρων ενός Σεναρίου:
• Οι ΗΡΩΕΣ:  Τα πρόσωπα που θα πρωταγωνιστήσουν. Συνήθως σε ένα κινηματογραφικό σενάριο έχουμε Α' Αντρικό και Γυναικείο ρόλο όπως επίσης Β' αντίστοιχα. 
• Οι ΑΝΤΙ-ΗΡΩΕΣ:  Μιλάμε για έναν ή για περισσότερους "ΚΟΝΤΡΑ" χαρακτήρες μέσα στο σενάριό μας. (π.χ. οι ρόλοι των "κακών", των "μοχθηρών")
• Οι ΣΥΜΜΑΧΟΙ:  Αφορούν τα πρόσωπα που θα στηρίξουν θετικά το σενάριό μας και την εξέλιξή του.
• Οι ΑΝΤΙΠΑΛΟΙ:  Θα είναι τα πρόσωπα που θα παλέψουν απέναντί μας σε αυτό που θέλουμε να δείξουμε.
• Οι ΒΟΗΘΗΤΙΚΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ:  Φυσικά αφορά τα πρόσωπα εκείνα με τους βοηθητικούς ή υποστηρικτικούς ρόλους στο σενάριό μας. 

ΧΡΟΝΟΣ

Επιλέγουμε τον  Χρόνο στον οποίο θα εκτυλίσσεται το σενάριό μας. Αποτελεί ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ που θα σημαδέψει την όλη κινηματογραφική μας ταινία. Αν επιλέξουμε να γυρίσουμε ταινία στην Βικτωριανή εποχή, πρέπει οι χαρακτήρες των ηρώων μας να ταιριάζουν με τα ήθη, τα έθιμα, τις παραδόσεις αλλά και την ενδυματολογία της εποχής.

ΧΩΡΟΣ

Αποτελεί υποσύνολο του Χρόνου. π.χ. γράφουμε ένα σενάριο με δράση στα 1960 (Χρόνος), και θα εκτυλίσσεται στα Ελληνικά Νησιά των Κυκλάδων (Χώρος)

ΣΥΝΟΨΗ

Πολύ δύσκολη δουλειά. Αφορά τους επαγγελματίες σεναριογράφους που πρέπει, χωρις κανένα λογοτεχνικό ύψος, να γράψουν σε ΜΙΑ ΣΕΛΙΔΑ την υπόθεση του σεναρίου τους είτε για να το πουλήσουν σε εταιρεία παραγωγής αλλά είτε να το γράψουν σε ένα περιοδικό ή σε ένα dvd.

To πρώτο πράγμα που διαβάζει ένας υποψήφιος θεατής ή παραγωγός είναι η ΣΥΝΟΨΗ ενός σεναρίου. (Καταλαβαίνετε πόσο καλοί πρέπει να είστε στην ...περίληψη. Εγώ εκεί θα έπαιρνα ένα μεγάλο ...μηδέν χαχαχαχαχα)

Συνεπώς οι μετέχοντες στο δρώμενο της Μαρίας Me "Παίζοντας με τις λέξεις" εξασκούνται με τον άριστο τρόπο στην ...Σύνοψη ενός σεναρίου.

Νομίζω, φίλες και φίλοι, ότι αυτά που αναφέραμε εδώ, καλά είναι για το 1ο μέρος της κουβέντας μας. Για να μπορέσουμε να αφομοιώσουμε τις πρώτες γνώσεις και να προχωρήσουμε στο 2ο μέρος.

Ευχαριστώ για τον χρόνο και την παρουσία σας.