"MADAMA BUTTERFLY": Το αριστούργημα του ΤΖΑΚΟΜΟ ΠΟΥΤΣΙΝΙ στον Κινηματογράφο

 Η Όπερα, (πληθυντικός του λατινικού όρου opus=έργο), ενσωματώνει, όπως ξέρετε, το θέατρο, το χορό, τη σκηνογραφία. Φυσικά και τη μουσική με το λυρικό τραγούδι. Το όλον έργο αποτελεί μια ζωντανή θεατρική παράσταση, η οποία εκτελείται μπροστά στο κοινό, παρουσία κλασικής ορχήστρας.

Από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της τέχνης του θεάματος και του ακροάματος, δεν θα μπορούσε ποτέ να αφήσει ασυγκίνητη την έβδομη τέχνη και τους δημιουργούς της.

Από τις μεγάλες όπερες, που μεταφέρθηκαν στο μαγικό κόσμο του κινηματογράφου, είναι ένα από τα μεγαλύτερα έργα ενός τεράστιου μουσικού δραματουργού


ΤΖΑΚΟΜΟ ΠΟΥΤΣΙΝΙ

"MADAMA BUTTERFLY"

Γένεση του έργου

Στις αρχές του 20ου αιώνα, η Αμερικανίδα Jennie Correll, θα βρεθεί στην Ιαπωνία των μεγάλων αλλαγών, ακολουθώντας το σύζυγό της, που ήταν μέλος μιας θρησκευτικής αποστολής Μεθοδιστών. Τα όσα σημαντικά βίωσε στη μακρινή χώρα, τα διηγήθηκε έντονα και με συναισθηματική έπαρση, κατά την  επιστροφή της στις ΗΠΑ, στον αδελφό της, δικηγόρο και συγγραφέα

John Luther Long


Εκείνος, με την επιρροή αυτών των διηγήσεων, θα γράψει τη Νουβέλα: Madame Buttefly


η οποία και θα έρθει στο φως με τη έκδοσης στο περιοδικό "Century magazine", το 1903 και ανέβηκε και στο θέατρο. Μία από αυτές τις θεατρικές διασκευές, είδε στο Λονδίνο, ο Τζάκομο Πουτσίνι. Το συναισθηματικό και καλλιτεχνικό σοκ ήταν μεγάλο και ο λυρικός δραματουργός αποφάσισε να μελετήσει την Ιαπωνική κοινωνία της εποχής για να κατανοήσει χαρακτήρες, βιώματα και παραδόσεις. Από την άλλη, η φωτιά, που άναψε στην καρδιά του δεν είχε σταματημό. Ζήτησε από τους: Λουίτζι Ίλικα και Τζουζέπε Τζακόζα να γράψουν το λιμπρέτο (Σενάριο) και έτσι γεννήθηκε η όπερα του Πουτσίνι σε δύο πράξεις.
Η πρεμιέρα έγινε το 1904 στη Σκάλα του Μιλάνο, με εξαίρετους όντως ερμηνευτές αλλά η υποδοχή του κοινού ήταν κρύα.
Ο Πουτσίνι έκανε διασκευές στην Όπερα και τρεις μήνες μετά παρουσιάστηκε στη Μπρέσια με ενθουσιώδη υποδοχή. Ο συνθέτης συνέχισε να δουλεύει πάνω στο έργο, με συνεχείς παρεμβάσεις, για να φτάσει στα 1907, όπου και πήρε την τελική της μορφή.

Τα πρόσωπα του έργου

Τσο-Τσο-Σαν ή Μαντάμ Μπατερφλάι, νεαρή γκέισα από το Ναγκασάκι (Υψίφωνος)

Μπένζαμιν Φράνκλιν Πίνκερτον, Αμερικάνος αξιωματικός, σύζυγός της (Τενόρος)

Γκόρο, προξενητής, διεκπεραιωτής γάμου, (Τενόρος)

Σάρπλες, Αμερικάνος διπλωμάτης, πρόξενος, (Βαρύτονος)

Σουζούκι, υπηρέτρια της Μπατερφλάι, (Μεσόφωνος)

Μπόνζο, Βουδιστής μοναχός, θείος της Μπατερφλάι, (Βαθύφωνος)

Ντολόρε, γιος της Μπατερφλάι και του Πίνκερτον, (Βουβός)

Γιαμαντόρι, τοπικός άρχοντας, ερωτευμένος με την Μπατερφλάι (Τενόρος)

Κέητ, δεύτερη σύζυγος του Πίνκερτον, (Μεσόφωνος)


Η κεντρική υπόθεση του έργου

Η νουβέλα εξιστορεί την τραγική πορεία προς την αυτοκτονία της νεαρής γκείσας, Τσο-Τσο-Σαν, που αποκαλείται χαϊδευτικά "Μαντάμ Μπατερφλάι" (Πεταλούδα), από τον Αμερικάνο αξιωματικό, Μπένζαμιν Φράνκλιν Πίνκερτον, ο οποίος άσκησε πάνω της μια επίμονη επιρροή για να την κατακτήσει. Μάλιστα φτάνει μέχρι την πραγματοποίηση γάμου, με όλες τις παραδοσιακές Ιαπωνικές παραδόσεις, φτάνοντας στο σημείο να γίνει Χριστιανή, κάτι που είναι απόλυτα αντίθετο στις οικογενειακές της παραδόσεις και αναγκάζεται να κρατήσει κρυφό μυστικό. Όμως ο Πίνκερτον αποδεικνύεται δεινός τυχοδιώκτης. Αφού έχει εφήμερες ερωτικές σχέσεις μαζί της, την εγκαταλείπει για να φύγει στην πατρίδα του.

Η "Πεταλούδα" μένει μόνη, με τον καρπό της σχέσης τους, το μικρό παιδί τους, τον Ντολόρε. Η "Πεταλούδα" υφίσταται την απόλυτη περιφρόνηση των δικών της, ακόμα και της μητέρας της, καθώς το μεγάλο της μυστικό έρχεται στο φως. Μένει στο περιθώριο, με την πιστή της υπηρέτρια και το μικρό παιδί της. Παρά την πίεση της υπηρέτριάς της, η "Πεταλούδα" μένει με την ελπίδα της επιστροφής του άντρα της, διατηρώντας τις υποσχέσεις του περί επιστροφής του.

Ο πρίγκηπας Γιαμαντόρι, δηλώνει το άμεσο ενδιαφέρον του, καθώς αγαπά την "Πεταλούδα" για να την αποκαταστήσει σαν γυναίκα του. Η "Πεταλούδα" ζει με την ελπίδα και το πάθος της επιστροφής του αγαπημένου της. Κάποια στιγμή, μετά από χρόνια, κάποιο Αμερικάνικο πλοίο θα φτάσει στο λιμάνι και μαζί μ' αυτό ο Πίνκερτον με την νέα σύζυγό του, την Κέητ.

Ο Πίνκερτον, παρά τις όποιες τύψεις του για τη συμπεριφορά του απέναντί της, υπαναχωρεί μπροστά στην κρίσιμη απόφαση να επιστρέψει κοντά της. Και μάλιστα προχωρά σε κάτι πιο οδυνηρό. Θα ζητήσει από την "Πεταλούδα" το παιδί τους για να το πάρουν στις ΗΠΑ με την Κέητ.

Η "Πεταλούδα" αποφασίζει να δώσει η ίδια την κάθαρση στο αδιέξοδο. Ξεκρεμά το σπαθί του πατέρα της διαβάζοντας στη λεπίδα: "Πεθαίνει με τιμή αυτός που δεν μπορεί να ζήσει με τιμή".

Θα κάνει χαρακίρι και θα συρθεί μπροστά στο μικρό παιδί της, ξεψυχώντας στην αγκαλιά του ενώ έξω ακούγονται τα βήματα του Πίνκερτον, που έρχεται να πάρει το παιδί.


Η "Μαντάμα Μπατερφλάι" στον Κινηματογράφο

Όπως ανέφερα και παραπάνω, θα ήταν αδύνατον, οι δημιουργοί του κινηματογράφου να μείνουν ασυγκίνητοι μπροστά στο υπέροχο αυτό λογοτεχνικό και μουσικο-θεατρικό δράμα. Έτσι πάρα πολλές ταινίες από το λυκαυγές του 20ου αιώνα, ήρθαν να δώσουν το δικό τους στίγμα στο συγκλονιστικό αυτό δράμα. 

Θα κάνω μια αναφορά πάνω σε αυτές τις ταινίες:

1915 "MADAME BUTTERFLY"


Βουβή ταινία σε σκηνοθεσία του SIDNEY OLCOTT 
Αμερικάνικη παραγωγή διάρκειας 61' της Paramount pictures

Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, η MARY PICKFORD και ο MARSHALL NEILAN. 
Επίσης η OLIVE WEST-----Suzuki

1919 "HARAKIRI" 


Μια ακόμα βουβή ταινία σε σκηνοθεσία του μεγάλου FRITZ LANG.

Γερμανικό φιλμ, σε σενάριο MAX JUNGK, όπου στις ΗΠΑ, παίχτηκε με τον κλασικό τίτλο της "Μαντάμ Μπατερφλάι".
Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους η LIL DAGOVER και ο NIELS PRIEN


1922  "THE TOLL OF THE SEA"


Μια ακόμα βουβή ταινία, Αμερικάνικη παραγωγή της Technicolor στην Ν.Υόρκη. Σε σενάριο της FRANCIS MARION και σκηνοθεσία του CHESTER FRANKLIN

Στους βασικούς ρόλους οι: ANNA MAY WONG & KENETH HARLAN

Εδώ το σενάριο ακολουθεί τα βήματα της αρχικής νουβέλας αλλά τα ονόματα των ηρώων έχουν αλλαχτεί και ο χώρος δράσης είναι στην Κίνα.


1932  "MADAME BUTTERFLY"


Εδώ πλέον μπαίνουμε στην προκλασική περίοδο του Χόλιγουντ. Παραγωγή της Paramount σε σκηνοθεσία MARION GERING και σενάριο: DAVID BELASCO & HARRY HERVEY.

Οι βασικοί χαρακτήρες επιστρέφουν ατόφιοι στο φιλμ αυτό και οι κεντρικοί πρωταγωνιστές είναι οι:
SYLVIA SIDNEY και ο πολύς CARY GRANT. 


1954  "MADAME BUTTERFLY"


Εδώ πάμε σε μια Ιαπωνο-Ιταλική παραγωγή, από τις πιο αξιόλογες στη διεθνή ιστορική παραγωγή. 
Σε σκηνοθεσία του Ιταλού CARMINE GALLONE και σενάριο του ίδιου και του IWAO MORI.

Στους κεντρικούς ρόλους η KAORU YACHIGUSA και ο NICOLA FILACURIDI

Η διάρκεια της ταινίας είναι 1:54' ώρες, η γλώσσα είναι Ιταλική και Ιαπωνική και θεωρείται αντικειμενικά από τις καλύτερες προσαρμογές του δράματος στον κινηματογράφο


1995  "MADAME BUTTERFLY"


Η παραγωγή αυτή είναι και η τελευταία, που ανέβηκε στον κινηματογράφο και θεωρείται ότι πληροί πολύ καλές προδιαγραφές σε όλα τα επίπεδα

Η παραγωγή είναι Ευρωπαϊκή και σε επίπεδο συμπαραγωγής, Γαλλίας, Αγγλίας και Γερμανίας. Η ομιλούσα γλώσσα είναι Ιταλικά. Η διάρκεια της ταινίας είναι 105' 

Σενάριο και Σκηνοθεσία:  FREDERIC MITTERAND

Στους βασικούς ρόλους οι:  YING HUANG  στο ρόλο της Butterfly και RICHARD TROXELL στο ρόλο του Pinkerton.



Αυτές, φίλες και φίλοι, είναι οι κινηματογραφικές καθαρά μεταφορές του μεγάλου μουσικού δράματος του Πουτσίνι. (Υπάρχουν και εκδοχές σε TV MOVIE).

Απερίφραστα, θα έλεγε κανείς ότι θα περίμενε πολλά περισσότερα από τους παραγωγούς και συντελεστές του σινεμά για αυτό το ιστορικό κλασικό δράμα. Το έργο, σε αντίθεση με άλλες μεταφορές κλασικών έργων, έχει υποτιμηθεί καθαρά και αυτό αφορά λόγους που δεν μπορούμε να ερμηνεύσουμε.

Προσωπικά, ήθελα να δώσω μια παρουσίαση κύρια στο πρωτότυπο αυτό μουσικό δράμα, που θεωρείται ένα αληθινό στολίδι στο χώρο της τέχνης.

Και θα κλείσω αυτήν την ανάρτηση, για να σάς αποζημιώσω με τον καλύτερο τρόπο.
Δείτε, ακούστε, ανατριχιάστε, απολαύστε τη μεγάλη ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ στην ερμηνεία της στην άρια του δράματος:


Και διαβάστε και την απόδοσή του στα Ελληνικά

Μια όμορφη μέρα θα δούμε
να υψώνεται καπνός στον ορίζοντα,
κι έπειτα θα φανεί ένα πλοίο
να μπαίνει στο λιμάνι.

Θα περιμένω,
θα μείνω στην κορυφή του λόφου,
και μόλις φτάσει,
θα του φωνάξω: «Εδώ είμαι!»

Θα κατέβει
και θα με πλησιάσει,
όπως συνήθιζε κάποτε.
Και τότε... τότε θα με κοιτάξει,
θα μου πει μια λέξη γλυκιά
και θα ξαναρχίσει η ζωή μας,
όπως παλιά.

Είναι πίστη τρελή;
Ίσως, μα για μένα είναι ευτυχία.

***************

Σάς ευχαριστώ πολύ, φίλες και φίλοι, για το χρόνο, την παρουσία και τους σχολιασμούς σας.


Σχόλια

  1. Όπως πάντα φίλε μου μια υπέροχη και πλήρης αναφορά σε ένα από τα σπουδαία έργα της παγκόσμιας δραματουργίας. Την όπερα μπόρεσα να την παρακολουθήσω από την εθνική λυρική σκηνή, στην καραντίνα , όταν έκανε κάποια live streaming. Απολαυστική, όπως και αντίστοιχες ταινίες, έχω δει μια, πολύ παλιά, πρέπει αυτή να ήταν αυτή του 54.
    Νάσαι καλά Γιάννη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Βασίλη, αγαπητέ μου φίλη. Μοιραζόμαστε τις ίδιες αγάπες στην τέχνη, φίλε μου. Ξέρω την ποιότητα και τις αναζητήσεις σου και δεν μού προκαλούν εντύπωση. Εγώ δεν έχω δει καμία από τις αναφερόμενες ταινίες, Βασίλη.
      Συνεχίζουμε, φίλε μου. Σε ευχαριστώ πολύ.

      Διαγραφή
  2. Σπουδαίο έργο, μεγάλο και όσα χρόνια κι αν περάσουν θα παραμένει στην κορυφή. Πλήρες αφιέρωμα Γιάννη μου. Μπράβο για το θέμα σου
    Καλή σου μέρα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Άννα μου, ευχαριστώ πολύ για την επίσκεψη και το σχόλιο, καλή μου φίλη. Είναι κάποια έργα κλασικά, διαχρονικά αριστουργήματα τέχνης, που μένουν πάντα εκεί να μάς συγκινούν. Χαίρομαι πολύ, που σού άρεσε σαν θέμα. Όμορφη συνέχεια να έχεις.

      Διαγραφή
  3. Συγκλονιστική η Κάλλας! Αν και δεν έχω δει καμιά ταινία ούτε είμαι λάτρης της λυρικής, θεωρώ πως έκανες ένα εξαιρετικό αφιέρωμα στο είδος αυτό. Και πολύ χρήσιμο για όσους ενδιαφέρονται να δουν τις κινηματογραφικές εκδοχές του σπουδαίου & διάσημου έργου.
    Καλή συνέχεια, Γιάννη μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μαρία μου και εγώ με την Όπερα είμαι τόσο όσο. Δηλαδή την αγαπώ, τη σέβομαι, την αποδέχομαι αλλά δεν έχω ασχοληθεί πολύ. Τελευταία έχω ακούσει επιλεκτικά κάποια μεγάλα αντιπροσωπευτικά θέματα. Η κλασική μουσική μού αρέσει και την ακούω και στην όπερα υπάρχουν κλασικά λογοτεχνικά διαμάντια, που ανεβαίνουν επί σκηνής.
      Η Κάλλας είναι τεράστια μορφή στη τέχνη, κορίτσι μου. Ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο, καλή μου φίλη.

      Διαγραφή
  4. Γιάννη μου τι εκπληκτική δουλειά έκανες πάλι! Πόσα έμαθα από αυτό σου το αφιέρωμα, μού ξεκλείδωσες νέους ορίζοντες, ειλικρινά σε ευχαριστώ. Η Κάλλας είναι συγκλονιστική! Η φωνή της είναι εξωπραγματική και σε κάνει να ανατριχιάζεις!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κατερίνα μου, σε ευχαριστώ πολύ, μέσα απ' την καρδιά μου, καλή μου φίλη. Χάρηκα πολύ, που μπόρεσε αυτό εδώ το αφιέρωμα να σού δώσει κάποια χρήσιμα και όμορφα στοιχεία. Ναι, η Κάλλας είναι μια μεγάλη παρουσία, ιστορική στο χώρο της όπερας. Ανατριχιαστικά συγκινητική. Την καλησπέρα μου, καλή μου και δύναμη να έχεις.

      Διαγραφή
  5. Μαντάμ Μπατερφλάι, Άννα Καρένινα... προδομένος έρωτας. Αγαπημένο θέμα της Τέχνης που έχει δώσει πολύ σημαντικά έργα.
    Η ερμηνεία της Κάλλας συγκλονιστική! Όσες φορές και να την ακούσω είναι πάντα σαν πρώτη φορά.
    Ένα ακόμα ωραίο αφιέρωμά σου Γιάννη μου.
    Να είσαι καλά, Καλό Σαββατοκύριακο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ακριβώς Μαρία μου, αυτοί οι μεγάλοι προδομένοι έρωτες συγκροτούν ένα εκρηκτικό υλικό, που πυροδότησαν τεράστιες και ιστορικές δημιουργίες στο χώρο της τέχνης.
      Σε ευχαριστώ πολύ, αγαπημένη μου φίλη για το σχόλιο. Θα συμφωνήσω με τις επισημάνσεις σου για την Κάλλας. Καλό Σαββατοκύριακο, κοπέλα μου.

      Διαγραφή
  6. Τί να πω πια -και- γι' αυτό το τόσο άψογο, και πάλι, αφιέρωμά σου, βρε Γιάννη! Πόσα πράγματα δεν ήξερα και πόσα πράγματα έμαθα! Ξέρεις τί έχω καταλάβει τόσα χρόνια ως blogger; Ότι η αδρεναλίνη τής έρευνας και γραφής κάθε κειμένου, δεν συγκρίνεται με το "μετά στάδιο". Λίγοι -αναγνώστες- αντιλαμβάνονται πόση δουλειά υπάρχει πίσω από (ενός τέτοιου βεληνεκούς) κείμενο. Και εντέλει, αν δεν έχεις μεράκι για τη γραφή, δε "βγαίνουν" τέτοια κείμενα! Συνεπώς, σε συγχαίρω από κάθε άποψη! Σε σχέση με την Μαντάμ τώρα ( 😊) εκείνο που με εξέπληξε, είναι ότι το βιβλίο ανήκει στην κατηγορία παιδικού παύλα εφηβικού αναγνώσματος, δεν το περίμενα ομολογώ! Δεν έχω διαβάσει το βιβλίο (το αναζητώ τώρα πια), δεν έχω δει καμία κινηματογραφική του εκδοχή (αν και θα το επιδιώξω τώρα πια..) η Κάλλας όμως, με έστειλε με μαγικά μονοπάτια! Ειδικότερα τώρα, που βλέπω τη ζωή της στην ερτφλιξ, κι έρχομαι ένα ταπεινό βήμα πιο κοντά στη φωνή αλλά και στο πρόσωπό της! Πάρα πολύ μού άρεσε το σημερινό σου και σ' ευχαριστώ! Καλό σ/κ να έχουμε Γιάννη μου και δημιουργικό! 🌟

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Με συγκινεί αφάνταστα η σημερινή σου παρέμβαση και στην ουσία, κουβέντα, Πέτρα μου. Γιατί κουβέντα είναι αυτό το εξαίρετο σχόλιο και μοίρασμα σκέψεων. Οι όμορφες στιγμές του μπλογκινγκ. Για αυτό είμαστε εδώ, να δίνουμε ο ένας στον άλλο, την καρδιά, τα συναισθήματα αλλά και καθένας ένα κομμάτι γνώσης, χρήσιμο και συμπληρωματικό.
      Κάθε μπλογκερ, πίσω από μια ανάρτηση, ένα κείμενο, αφήνει την ψυχή του και την καρδιά του. Για αυτό είναι μια μορφή τέχνης.
      Είναι πολύ δραματική η ιστορία της "Μαντάμα Μπατερφλάι" και άλλο τόσο υπέροχη η μουσική του Πουτσίνι, που έχει δώσει υπέροχο λυρισμό στην Όπερα. Προσωπικά μήτε εγώ έχω δει κάποια από τις ταινίες, δύσκολα τις βρίσκεις βρε Πέτρα μου.
      Και εγώ βλέπω τη σειρά στην ΕΡΤ και με ενδιαφέρει άμεσα.
      Σε ευχαριστώ πολύ, καλή μου φίλη. Την καλησπέρα μου.

      Διαγραφή
    2. Επειδή έχω φάει κόλλημα τόσην ώρα και διαβάζω διάφορα στο ίντερνετ, δες κι αυτό: https://www.news247.gr/politismos/mantam-baterflai-i-skandalodis-parastasi-tou-1990-metadidetai-on-demand/

      Διαγραφή
    3. Πέτρα μου φοβερό έτσι; Το είδα ναι, στην αρχή όταν μάζευα ...βιβλιογραφία για το θέμα. Άντε τώρα να κάνεις τέτοια παράσταση με τέτοια διανομή. Κόντρα σε στερεότυπα και σε αντιλήψεις. Εξαίρετο.

      Διαγραφή
  7. Απαντήσεις
    1. Μαρία-Έλενα, σε ευχαριστώ πολύ, κορίτσι μου. Να είσαι καλά. Όμορφη συνέχεια.

      Διαγραφή
  8. Τέλειο το αφιέρωμα!!!Δεν γνώριζα αρκετά.Μετά από πολύ καιρό κάνω μία βόλτα στην μπλοκογειτονιά.Όπου βλεπω φως αφήνω απλόχερα ευχές για καλό μήνα με υγεία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γιάννη μου, είσαι πάντα καλοδεχούμενος στη μπλογκογειτονιά, φίλε μου και το ξέρεις. Σε ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια. Χαίρομαι, που βρήκες ενδιαφέροντα πράγματα στο συγκεκριμένο αφιέρωμα. Καλό Σαββατοκύριακο και μήνα, φίλε μου.

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις τελευταίου μήνα

DAVID LYNCH: Ο ανατρεπτικός ποιητής του Κινηματογράφου

"Οι Μαύροι Πίνακες" ένα αριστούργημα στη μικρή οθόνη