Charles Vidor: "GILDA" Ένα Film Noir στη Δίνη του Πάθους

-Με μισείς, έτσι δεν είναι Τζόννυ ;

-Δεν έχεις ιδέα πόσο πολύ...!

-Το Μίσος είναι ένα συναίσθημα που συναρπάζει... δεν το 'χεις καταλάβει ; απίστευτα συναρπαστικό...! και εγώ σε μισώ Τζόννυ... Σε μισώ τόσο που νιώθω ότι θα πεθάνω απ' αυτό. Αγάπη μου...! νομίζω ότι θα πεθάνω απ' αυτό...

Κυρίες και Κύριοι

καλώς ήλθατε στον κόσμο της

Ένας noir κόσμος γεμάτος πάθος. Γεμάτος από αντίρροπα συναισθήματα ικανά να σε συντρίψουν, να σε καθηλώσουν, να σε εξαφανίσουν.

Καλώς ήλθατε στον Noir κόσμο του Έρωτα και του Μίσους.

Δύο διαλεκτικά αντίθετα συναισθήματα που θα συναντηθούν στη δίνη της φωτιάς. Εκεί που γεννιέται η ζωή, εκεί που πεθαίνει συνάμα.

Σήμερα, θα "δούμε" μαζί ένα από τα Film Noir εκείνα που θεωρούνται εμβληματικός σταθμός στο συγκεκριμένο είδος σε όλα τα επίπεδα:

Κινηματογραφικά, Ερμηνευτικά, Φωτογραφικά, Θεματικά, Ενδυματολογικά, Μουσικά.

Ο, Ουγγρικής καταγωγής, μεγάλος σκηνοθέτης και δημιουργός

CHARLES VIDOR 

παρουσιάζει την :

και τον :

σε μια Κινηματογραφική Ιστορία που αποτελεί ένα είδος δοκιμίου στο συγκεκριμένο κινηματογραφικό και καλλιτεχνικό είδος.

"GILDA"

Μια "Θεά" που ...πάτησε στη Γη, που απέκτησε Γήινη οντότητα μέσα στα Κινηματογραφικά studio του Hollywood εκείνης της χρυσής εποχής.

Μια ΓΥΝΑΙΚΑ από εκείνες που μας δίνουν τον Ορισμό του Ερωτισμού, του αισθησιασμού, δεμένου άρρηκτα με το συναισθηματικό πάθος, με τον εσωτερικό πόνο της καρδιάς.

Μια Γυναίκα που σαν την βλέπεις δεν έχεις καν το "θράσος" να σκεφτείς έστω και αυτό το "πρόστυχα κολασμένο" για αυτήν. Είναι συνάμα τόσο κοντά σου και τόσο μακριά σου που το χέρι σου τρέμει σύγκορμο σαν θελήσεις να το απλώσεις ολόγυρα στα χρυσαφένια της μαλλιά και να γράψεις την καμπύλη των ματιών, και να ακολουθήσεις το δρόμο των χειλιών της..

Είναι η RITA HAYWORTH που αυτό της το μοναδικό χαμόγελο, αλλά και το σαγηνευτικό της κορμί, τυλιγμένο στις φανταιζί τουαλέτες, κρύβουν μια έρημη, απελπισμένη και συνάμα προδομένη καρδιά. Την καρδιά της GILDA. 

Μιας γυναίκας που αγάπησε με Πάθος, χωρίς όρια, που δόθηκε, έκανε όνειρα, αλλά βρέθηκε εκτός ορίων όταν όλα αυτά γίνηκαν σκόνη στον άνεμο της ζωής.

Αλλά και ένας άντρας, ο GLENN FORD, ο JOHNNY FARRELL. Αλήθεια ακόμα και ο ήχος του ονόματος είναι ...Noir. Έχει μέσα του την ποίηση της πίκρας, της απογοήτευσης, της προδοσίας.

Κρύβει στα πανέμορφα μάτια του την απόγνωση, την απελπισία.

Ένας άντρας, που έχασε απ τα χέρια του τη Μούσα του.

ένας άντρας τυχοδιώκτης σε έναν noir κόσμο παρακμής και παρανομίας.

Ένας άντρας που μισεί, που αγαπά, που τα δύο αυτά συναισθήματα μαχαιρώνουν στα δύο την καρδιά του.

Αυτή είναι η θρυλική "GILDA"

Η διασημότερη ίσως Femme Fatale στην Κινηματογραφική Ιστορία.

Μια ταινία με Ονειρική πραγματικά Φωτογραφία και Κινηματογράφιση.

Μια ταινία με κοστούμια και ενδυματολογία που σας θαμπώνει.

Μια ταινία με δύο τραγούδια που έγραψαν ιστορία, που χιλιοτραγουδήθηκαν σε άπειρες εκτελέσεις και διασκευές.

Το γλυκύτατα ερωτικό "AMADO MIO" (που ερμηνεύει με την αλησμόνητη φωνή της Anita Ellis)

και το ερωτικά ρυθμικό χορευτικό "PUT THE BLAME ON MAME".

Πρεμιέρα:  31 Γενάρη 1947 στην Ελλάδα (Η ταινία παρουσιάστηκε το 1946)

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Νουβέλα:  E.A. ELLINGTON

Σενάριο:  MARION PARSONNET

Διασκευή:  JO EISINGER

Σκηνοθεσία:  CHARLES VIDOR

Κινηματογράφιση: RUDOLPH MATE

Ενδυματολογία: JEAN LOUIS

Μουσική:  HUGO FRIEDHOFER

Decoration:  ROBERT PRIESTLEY

Film Editing:  CHARLES NELSON

Art Direction:  STEPHEN GOOSSON, VAN NEST POLGLASE

Παραγωγή : Columbia Pictures

ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ

RITA HAYWORTH στο ρόλο της GILDA

GLENN FORD στο ρόλο του JOHNNY FARRELL

GEORGE MACREADY στο ρόλο του BALLIN MUDSON

JOSEPH GALLEIA στο ρόλο του Αστυνόμου MAURICE OBREGON

STEVEN GERAY στο ρόλο του Uncle PIO

Το ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΜΟΤΙΒΟ της ΤΑΙΝΙΑΣ

Βρισκόμαστε στο BUENOS AIRES, στην αμαρτωλή πρωτεύουσα της Αργεντινής το 1946.

Αμέσως μετά τη λήξη του Β' Παγκοσμίου πολέμου.

Μια πόλη πόλος έλξης κάθε λογής κοινωνικής παρακμής:  Παρακμιακοί τυχοδιώκτες, χαρτοκλέφτες, μικροαπατεώνες του δρόμου, κυνηγημένοι Ναζί που γύρευαν μια νέα "πατρίδα" να ξεπλύνουν το μαύρο παρελθόν τους, Πόρνες, χορεύτριες. Μεγάλους απατεώνες, τζογαδόρους, νεόπλουτους που ανέρχονταν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς την κοινωνική κλίμακα του πλούτου.

Cabaret με εκπληκτικά χορευτικά, λουσμένα στο Αργεντίνικο τανγκό, στην Jazz, στους Latin ρυθμούς

Prive Clubs και κρυφές χαρτοπαιχτικές λέσχες όπου μέσα στα πολυτελή τους διαμερίσματα ξεπλένονταν κάθε είδους παρανομία.

Και μέσα σε όλα αυτά και το ξέφρενο Καρναβάλι της πόλης.

Τι άλλο πιο εκρηκτικό κοινωνικό περιβάλλον θέλετε για να στηθεί ένα κλασικό Film Noir ;

Μια παροιμιώδης πηγή φωτιάς λοιπόν για όλα όσα θα ακολουθήσουν.

TO ΜΟΤΙΒΟ

Μια γυναίκα ανάμεσα σε δύο άντρες

Εκείνη. Η Gilda, μια κλασική Femme Fatale, με σκοτεινό κρυφό παρελθόν, λουσμένη στον πλούτο του παρόντος και συνάμα στο άγνωστο του μέλλοντος.

Δίπλα της, δύο παντελώς διαφορετικοί άντρες

Ο Πλούσιος σκοτεινός και παντοδύναμος Ballin, νόμιμος σύζυγός της και απ την άλλη ο JOHNNY FARRELL, φτωχός τυχοδιώκτης του δρόμου που επανέρχεται στην κοινωνική καταξίωση. Ο Πρώην εραστής της και αγαπημένος της.

Μια φωτιά που νόμιζαν πως είχε σβήσει αρπάζει ξανά και τυλίγει τους πάντες με τη δύναμή της...

Η ΠΛΟΚΗ

Ο πάμπλουτος και παντοδύναμος ιδιοκτήτης Καζίνο και λέσχης Ballin Mudson, ένας σκοτεινός και παγωμένος άντρας,  γλυτώνει ένα βράδυ από έναν κλέφτη τον τυχοδιώκτη χαρτοπαίχτη Johnny Farrell.

O Farrell με την καπατσοσύνη του και την οξυδέρκειά του κερδίζει την εμπιστοσύνη του μεγάλου αφεντικού, του Ballin και γίνεται το δεξί του χέρι στα πάντα.

Μια παράξενη σχέση χτίζεται ανάμεσά τους. Ειδικά από την πλευρά του Bullin η σχέση αυτή εμφανίζει και στοιχεία εξάρτησης ή και κάποιας εσώκλειστης λανθάνουσας ομοφυλοφιλικής τάσης.

Ο Καταλύτης που θα βάλλει βόμβα σε όλο αυτό το οικοδόμημα είναι η σύζυγος του Ballin, η Gilda που επιστρέφει μαζί του από ένα ταξίδι.

Η Πρώτη επαφή-γνωριμία του Johnny Farrell με την Gilda είναι μια τυπική σύσταση, που μέσα της κρύβει το Ηφαίστειο που ανάβει.

Ο ένας στα μάτια του άλλου αναγνωρίζει την παλιά τους σχέση. Το απύθμενο ερωτικό τους πάθος, που έσβησε κάτω από την μη τήρηση των υποσχέσεών τους.

Μεταξύ τους, μοιραία, ξεκινάει ένα παιχνίδι του μυαλού και των αισθήσεων.

Η Gilda κάνει τα πάντα να προκαλέσει το ενδιαφέρον του Johnny του οποίου η αδιαφορία την εξοργίζει σε βαθμό υστερίας.

Το ίδιο συμβαίνει και στον Johnny όπου το ερωτικό φλέρτ της Gilda τον πλημμυρίζει με θανάσιμη ζήλεια.

Ο Ballin έχει τις δικές του σκοτεινές διαδρομές. Είναι μπλεγμένος με ένα παράνομο καρτέλ βολφραμίου με Γερμανούς Ναζί και φυσικά γίνεται στόχος στην Αστυνομία όπου βρίσκεται ασφυκτικά στο κατόπι του με τον Αστυνόμο Maurice Obregon. Μάλιστα σκηνοθετεί τον θάνατο του για να απαλλαγεί απ το κυνήγι των αρχών.

Ο Johnny μένει πίσω ως μοναδικός διαχειριστής της περιουσίας του, ξαναζεί το ερωτικό τους πάθος και παντρεύονται ξανά. Όμως τότε την εξωθεί στο να πληρώσει για τις αμαρτίες του παρελθόντος.

Η Κορύφωση του δράματος είναι πραγματικά συναρπαστική, ανατρεπτική και βαθύτατα συναισθηματική.

Η ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΗ ΦΟΡΜΑ και η Παραγωγή

Η Ταινία είναι κλασικά σε ασπρόμαυρο φόντο.

Η Σκηνοθεσία της είναι φορτωμένη με όλα εκείνα τα μεγάλα ευρήματα που δίνουν ένα film noir που γράφει ιστορία.

Επιστρατεύεται από τον VIDOR όλη η τέχνη του είδους σε όλα τα μοτίβα.

Ο Ρυθμός εναλάσσεται με τα αισθήματα.

Αργός, βασανιστικός, παθιασμένος, σκοτεινός, έντονος, αγχωτικός, κλειστοφοβικός.

Ο VIDOR έχει δίπλα του έναν μεγάλο καλλιτέχνη και τη δύναμη της φωτογραφίας του.

Ο RUDOLPH MATE γράφει ιστορία στο φιλμ αυτό.

Τα παιχνίδια των χρωματικών αντιθέσεων άσπρου-μαύρου είναι παροιμιώδη.

Η Ενδυματολογία εκπληκτική. Κοστούμια αντρικά φανταστικά, Γυναικείες τουαλέτες που είναι εκθαμβωτικές και φυσικά η Διακόσμηση...! 

Αυτή κι αν είναι...! Ένας βαρύς φορτωμένος χώρος με ζηλευτό πλούτο που λάμπει, με στυλίστικα στοιχεία υπέροχα.

Και σε όλη τη φόρμα της παραγωγής και σκηνοθεσίας έρχεται το κερασάκι της Μουσικής του Friedhofer που θα χαράξει τη δική της ιστορία στην ταινία για πάντα.

Τα τραγούδια στο καμπαρέ, ο χορός της RITA HAYWORTH και τα στοιχεία ...στριπ τηζ που κάνει επάνω στην σκηνή, προκαλούν οργασμικές εκρήξεις εδώ και δεκαετίες...!

Όχι για το απόλυτο γυμνό τους, τέτοιο σχεδόν δεν υφίσταται. Αλλά για την κίνηση του κορμιού, τα υπέροχο γυμνό της πόδι όπως προβάλλει από το τολμηρό σκίσιμο της τουαλέτας της, οι γυμνοί της ώμοι που λάμπουν στο φως.

Όλα αυτά μαζί.

ΟΙ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ

Το κύριο βάρος των ερμηνειών στην "GILDA" επεσε σε πέντε Ηθοποιούς.

Από την τετράδα ξεχώρισε το κύριο ζευγάρι των πρώτων ρόλων έχοντας και το κύριο βάρος

RITA HAYWORTH ως Gilda

Οτιδήποτε να πει κανείς για την ερμηνεία της Θεάς του Κινηματογράφου είναι λίγο. Και δεν το λέω μόνο για ιστορικούς λόγους ή κάτω από το βάρος των αναμνήσεων.

Η Μεγάλη Αμερικανίδα Ηθοποιός γράφει ιστορία ως μία εκ των FEMME FATALE που σημάδεψαν το είδος αυτό του Κινηματογράφου.

Ο Χαρακτήρας της βαθύτατα ερωτευμένης αλλά συνάμα και βίαια πληγωμένης Γυναίκας βγαίνει από μέσα της με συγκλονιστικό τρόπο.

Στην ερμηνεία της δεν υπάρχει ίχνος περιττού στοιχείου, ίχνος έπαρσης. Είναι μια γυναίκα που δεν διακατέχεται από κακία. Ακόμα και το θανάσιμο, σύμφωνα με τα λεγόμενά της, μίσος που νιώθει για τον άντρα που λατρεύει με πάθος, τον Johnny, βγαίνει ψυχολογικό και όχι επιθετικό.

Η Ερμηνεία της στο "φαίνεσθαι" δηλαδή στα πανέμορφα εξωτερικά της χαρακτηριστικά, η όλη επιβλητική της παρουσία στην σκηνή, δεν υπολείπεται χιλιοστό στην ερμηνεία του "είναι", στα εσωτερικά της χαρακτηριστικά.

Τα ερμηνευτικά γυρίσματα από την δήθεν επιφανειακή της ηρεμία και πρόκληση στην σαρωτική εσωτερική καταιγίδα που νιώθει είναι ανυπέρβλητα.

GLENN FORD ως Johnny Farrell

"Την μισούσα τόσο που δεν μπορούσα να την βγάλω απ τη σκέψη μου μήτε στιγμή..."

Θα μπορούσε κάποιος να θεωρήσει τον μεγάλο Αμερικάνο Ηθοποιό ως το alter ego της μεγάλης του συμπρωταγωνίστριας.

Μαζί, έχουν μεγαλουργήσει σε τρεις ταινίες.

Ο GLENN FORD, δεν είναι εδώ το πρότυπο του σκληρού, του επιθετικού, του κλασικού άντρα του Αμερικάνικου film noir. Δεν είναι με λίγα λόγια το πρότυπο του Humphrey Bogart.

Η Ερμηνεία του δείχνει έναν εύθραυστο άντρα, γεμάτο αισθήματα, πίκρα, απελπισία.

Νομίζει ότι καταδιώκει την Gilda να την εκδικηθεί ενώ στην ουσία δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτήν.

Σαν το δηλητήριο που κυλάει στις φλέβες του προσπαθεί να του δώσει λυτρωτική υφή.

Επίσης ο GLENN FORD έχει και μια άλλη δύσκολη "δουλειά" στο ρόλο του.

Από τη μία η γυναίκα που λατρεύει άρρωστα, από την άλλη η πιστή του υποχρέωση στον άνθρωπο που τον πήρε από το δρόμο και το περιθώριο της ζωής για να τον ανεβάσει ψηλά και να του δώσει δύναμη και λάμψη, τον GEORGE MACREADY.

Αυτές οι αντίρροπες ερμηνείες οφείλουν να ισορροπήσουν στο άριστο δυνατό σημείο.

Ρεσιτάλ ερμηνείας από τον μεγάλο Ηθοποιό.

GEORGE MACREADY ως Ballin Mudson

Απίστευτη στεγνή και παγωμένη φιγούρα αλλά συνάμα και εκπληκτική ερμηνεία από τον μεγάλο Ηθοποιό. Εμφανισιακά σοκάρει με την εξωτερική του ακαμψία, σκληρότητα. Το βλέμμα του παράγει ένα παγωμένο ρίγος σε κάθε του ματιά. Κτητικός με την Gilda, απαιτητικός και σκοτεινός με τους συνεργάτες του.

Το σενάριο αφήνει έρποντα ερωτήματα για μια καλά κρυμμένη ομοφυλοφιλική του διάθεση. Ποιο είναι άραγε το απόλυτο αντικείμενο του πόθου του ; η Gilda ή ο Johnny ;

Η Σχέση του με τους Ναζί φωτογραφίζεται στην ταινία αν και δεν αναφέρεται ρητά.

Μια πραγματικά μεγάλη ερμηνεία.

JOSEPH GALLEIA ως Αστυνόμος MAURICE OBREGON

Ο κλασικός Αμερικάνος Ηθοποιός. Μία από τις μεγαλύτερες μορφές των "κόντρα ρόλων" στο είδος του Noir. Εδώ τον βλέπουμε, ως άνθρωπο του νόμου.

Πανταχού παρών, αχώριστη σκιά του Ballin Mudson και των ανθρώπων γύρω του. Αναζητά τον τρόπο να τον βάλλει στο χέρι.

Χαρακτήρας με όρια πέρα από τα στενά επιχειρησιακά του μέτρα και σταθμά. Δεν είναι ένας σκληρός αστυνομικός. Είναι κάτι παραπάνω. Ένας άνθρωπος που κατανοεί τα ανθρώπινα πάθη, που σέβεται τους κανόνες τις αγάπης και είναι διατεθιμμένος για υπερβάσεις που θα εκπλήξουν για να την στηρίξει.

STEVEN GERAY ως Θείος PIO

Ένας ηθοποιός, με καταγωγή από την σημερινή Ουκρανία, τότε Αυστρο-Ουγγαρία, προορισμένος για ρόλους γλυκών και τρυφερών ώριμων αντρών σε δεύτερους ρόλους.

Μορφή εξαιρετικά συμπαθητική, αποπνέει εμπιστοσύνη, ανθρωπιά. Μια ερμηνεία γεμάτη αισθήματα.

Παραλειπόμενα για την ταινία

• Είναι άξιο λόγου για την ποιότητα της ηθοποιού να αναφέρουμε ότι η Rita Hayworth έρχεται να αναλάβε το ρόλο μιας εμβληματικής Femme Fatale, εντελώς κόντρα στην συγκεκριμένη στιγμή της πραγματικής της ζωής. Μόλις το 1944 έχει γίνει Μαμά με την κόρη της Ρεβέκκα.
• Η Columbia Pictures, η μεγάλη ανταγωνιστική εταιρεία της Warner Bros, έρχεται και επιθυμεί εμπορικά να δώσει μια "απάντηση" στον θρύλο της "CASABLANCA". Το δύσκολο έγκειται στο ότι η Rita Hayworth ήταν σε μεγάλη διαμάχη με το αφεντικό της εταιρείας, τον Χάρρυ Κον, που την ζήλευε για τον έρωτά της με τον Glenn Ford. 
• Όταν ξεκίνησαν τα γυρίσματα της ταινίας, το 1945, ΚΑΝΕΙΣ εκ των ηθοποιών ήξερε το τέλος της ταινίας. Μάθαιναν το σενάριο σταδιακά σε κάθε γύρισμα. 
• Η "Gilda", ως παραγωγή θεωρείται η "απάντηση" της Columbia Pictures στην "Casablanca" της ανταγωνίστριας Warner Bros. Οι δύο ταινίες θεωρούνται ως "σταθμός" στο κλασικό Αμερικάνικο Noir και σηματοδότησαν και την ανάλογη σύγκριση των δύο κορυφαίων πρωταγωνιστικών διδύμων. Εδώ οι Hayworth & Ford, στην άλλη η Bergman & Bogart. 

 ΟΙ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ

Η "GILDA" είχε τεράστια εμπορική επιτυχία και ως εκ τούτου την ανάλογη διεθνή αναγνωρισιμότητα.

Παρά το ότι οι κριτικοί την δέχτηκαν αρχικά με επιφύλαξη, είχε αρχικές εισπράξεις εκείνη την εποχή πάνω από 3 εκατομ. δολλάρια, γεγονός εκτυφλωτικό.

Η Επιτυχία της ταινίας βασίστηκε επίσης στο γεγονός ότι μπόρεσε να παντρέψει αρμονικά και ομαλά το κλασικό Αμερικάνικο σκληρό film noir με το κλασικό ερωτικό δράμα.

Η Μουσική της άφησε εποχή, τραγουδιέται ακόμα και σήμερα και συνετέλεσε στην μεγάλη επιτυχία της ταινίας.

 Τιμήθηκε με το μεγάλο Βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας από το ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΝΝΩΝ παρακαλώ το 1946.

Δείτε εδώ την συγκλονιστική σκηνή των δύο αγαπημένων και τον διάλογό τους που έμεινε στην ιστορία

Κλείνοντας το μεγάλο αυτό αφιέρωμα στην συγκλονιστική αυτή ταινία

σας κοινοποιώ και ένα δικό μου Βίντεο.