Οι Μεγάλες στιγμές του Σοβιετικού Κινηματογράφου (Μέρος 1ο)

Καλώς να δεχτούμε στη ζωή μας τον φετινό Σεπτέμβρη.
Δεν σας λέω ακόμα "Καλό Φθινόπωρο" καθώς κλιματολογικά κινούμαστε ακόμα στην τροχιά του απερχόμενου καλοκαιριού.

Ανοίγουμε λοιπόν ξανά τις πόρτες των Κινηματογραφικών μας θεμάτων με κάτι έξω από την πατρίδα μας.
Σήμερα θα πάμε πίσω στο χρόνο και θα σταθούμε στον θρυλικό

ΣΟΒΙΕΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ

Όλοι γνωρίζουμε το ειδικό βάρος που έχει στην θεμελίωση και στην εξέλιξη της Έβδομης Τέχνης ο Σοβιετικός Κινηματογράφος, όπως τον γνωρίσαμε από τα πρώτα χρόνια της Οκτωβριανής Επανάστασης, το 1925 μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1950.

Θα σταθούμε σε κάποιες κινηματογραφικές δημιουργίες που μπήκαν με φωτεινά γράμματα στα Βιβλία της Κινηματογραφικής ιστορίας, παρά την λυσσώδη προσπάθεια που καταβάλλει ακόμα και σήμερα η καπιταλιστική οπτική και προπαγάνδα να τις ακυρώσει.
Και επειδή αδυνατεί αντικειμενικά να ακυρώσει αυτήν καθ αυτήν την πρωτοποριακή Σοβιετική Κινηματογραφική σχολή προσπαθεί να ακυρώσει ή να αποσιωπήσει τα βαθύτερα μηνύματα των Σοβιετικών φιλμς και της θεματολογίας τους.

Θα περάσουμε λοιπόν να δούμε τους μεγάλους Σοβιετικούς δημιουργούς μέσα από κάποιες "αθάνατες" ταινίες που σημάδεψαν ανεξίτηλα την Κινηματογραφική Ιστορία.

Ο ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ του ΣΕΡΓΚΕΪ ΑΪΖΕΝΣΤΑΪΝ


Η Θρυλική αυτή μορφή του παγκόσμιου Κινηματογράφου έδωσε στην ιστορία τουλάχιστον έξι (6) μεγάλες ταινίες:

1925  "ΘΩΡΗΚΤΟ ΠΟΤΕΜΚΙΝ"



Η Ταινία σταθμός που γυρίστηκε για να τιμήσει τα 20 χρόνια από την αποτυχημένη εξέγερση του Ρωσικού Λαού το 1905. Ο Σκηνοθέτης, δεν χρησιμοποιεί επαγγελματίες ηθοποιούς αλλά δίνει στους απλούς ανθρώπους τη δύναμη να ερμηνεύσουν τις μεγάλες εκείνες στιγμές.
Η Ταινία γυρίστηκε ακριβώς στους τόπους των γεγονότων.
Ποιος αλήθεια μπορεί να ξεχάσει τη σκηνή με τα περιβόητα σκαλοπάτια στην Οδησσό.
Στιγμές πραγματικά συγκλονιστικές


1927  "ΟΚΤΩΒΡΗΣ"

Η Ταινία είναι μια ιστορική αναφορά στην μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917.
Σε αυτήν για πρώτη φορά ο μεγάλος δημιουργός εφαρμόζει καινούργιες τεχνικές, κύρια στο ΜΟΝΤΑΖ, όπου καθιερώνει στο είδος του "ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ" που παραμένει έκτοτε απλησίαστο.
Η Ταινία τιμάται ως καλύτερη ξένη ταινία το 1929 του National Board of Review στις ΗΠΑ (!!!)

1929  "Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ"





Εδώ στην ταινία παρουσιάζεται ανάγλυφα ο μεγάλος αγώνας του Σοβιετικού κράτους πάνω στην κολλεκτιβοποίηση της Γης. 

Η Ταινία παρακαλώ κερδίζει το 1930 το Αμερικάνικο Βραβείο καλύτερης ξένης ταινίας του National Board of Review.

1931  "ΒΙΒΑ ΜΕΞΙΚΟ"

Μαζί με τον Αϊζενστάϊν εδώ σκηνοθετεί επίσης και ο Grigoriy Aleksandrov


Εδώ ο Σοβιετικός Κινηματογράφος και ο μεγάλος δημιουργός βγαίνει έξω από τα σύνορα της ΕΣΣΔ και σκιαγραφεί το Μεξικό, την ιστορία του και την κουλτούρα του.

1938  "ΑΛΕΞΑΝΤΕΡ ΝΙΕΦΣΚΙ"


Μια μεγαλειώδης Ιστορική ταινία στην οποία βλέπουμε την μάχη και συντριβή των Γερμανών Ιπποτών του 13ου αιώνα από τους Ρώσους με τον μεγάλο Πρίγκηπα Αλέξανδρο Νιέφσκυ.

Η Ταινία τιμήθηκε το 1939 ως καλύτερη ξένη ταινία στις ΗΠΑ, και επίσης με το Κρατικό Σοβιετικό βραβείο του 1941


Ένα έργο τέχνης του κλασικού Κινηματογράφου πραγματικά, δοσμένο με τη μορφή ιστορικού έπους γεμάτου μεγαλοπρέπεια. Η Ταινία έχει τέτοια αληθοφάνεια, ειδικά οι πολεμικές σκηνές με το Ιππικό όπου θαρρείς ότι η σκόνη των αλόγων κατευθύνεται στο πρόσωπο του θεατή. Τεχνικές που δύσκολα προσεγγίζει ακόμα και ο σημερινός ψηφιακός κινηματογράφος του Χόλλυγουντ.

1945  "ΙΒΑΝ Ο ΤΡΟΜΕΡΟΣ"

Η Ταινία είναι γυρισμένη σε δύο μέρη. Το πρώτο το 1945 και το δεύτερο το 1958


Η Μεγαλοπρεπέστατη αυτή δημιουργία ξεκίνησε με την πρόθεση της ΤΡΙΛΟΓΙΑΣ. Δεν κατάφερε να ολοκληρωθεί. Γυρίστηκε μόνο και το δεύτερο μέρος της.


*******************

Η ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΛΟΓΙΑ του ALEKSANDR DOVZCHENKO

Ένας ακόμα μεγάλος Σοβιετικός δημιουργός. Με τον ΑΪΖΕΝΣΤΑΪΝ και τον ΠΟΥΝΤΟΒΚΙΝ θεωρούνται οι τρεις κολοσσοί της Σοβιετικής σχολής.
Μέλος του Κ.Κ.Σ.Ε. και προσωπικός φίλος του Ιωσήφ Στάλιν ήταν εκείνος που έκανε γνωστό διεθνώς τον Κινηματογράφο της ΕΣΣΔ κατά τη δεκαετία του 1930.
Οι ταινίες του ξεχειλίζουν από Συναίσθημα και Συμβολισμούς

1928  "ZVENIGORA"


Ένας γέροντας συναντιέται στην Zvenigora με μια ομάδα Ουκρανών Κοζάκων από τα βάθη της ιστορίας, οι οποίοι ψάχνουν έναν θαμμένο θησαυρό. Η ταινία διατρέχει ιστορία από τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, και την επαναστατική περίοδο του 1917.


1929  "ARSENAL"   ("ΤΟ ΟΠΛΟΣΤΑΣΙΟ")


Ο Μεγάλος πατριωτικός πόλεμος λήγει και ένας Ουκρανός φαντάρος επιστρέφει στην ταραγμένη Ουκρανία που έχει κυλιστεί στο αίμα από τους Ναζί αλλά και διχασμένη από αυτούς που συνεργάστηκαν μαζί τους. Εκεί θα προσπαθήσει να ενισχύσει το σοσιαλιστικό φρόνημα του λαού.

1930   "Η ΓΗ"   ("ZEMLYA")


Με την ταινία αυτή κλείνει η θρυλική "ΤΡΙΛΟΓΙΑ του ΠΟΛΕΜΟΥ" του μεγάλου Δημιουργού.
"Η ΓΗ" θεωρείται και είναι μία από τις 15 κορυφαίες ταινίες του παγκόσμιου Κινηματογράφου, όπως αυτό ψηφίστηκε το 1958 στην Παγκόσμια Έκθεση Βρυξελλών από 117 Διεθνείς ιστορικούς του Κινηματογράφου.


Η Ταινία προσφέρει στιγμές σπάνιας ομορφιάς καθώς ο Σκηνοθέτης απεικονίζει με έκδηλη τρυφερότητα τη φύση, τη γονιμότητα της Γης και τη ζωή που αιώνια αναγεννιέται μέσα από το θάνατο.
Ένα λυρικό ποίημα που συγκλονίζει αλλά και συνάμα προβάλλει τις φιλοσοφικές θέσεις του ιστορικού υλισμού για τη ζωή και το αέναο της ύπαρξής της.


Το 1930 βραβεύτηκε στις ΗΠΑ ως η καλύτερη Ξένη ταινία και επίσης ήταν Υποψήφια για βράβευση κοινού στο Φεστιβάλ Βενετίας το 1932
Η Ταινία έχει θέμα τον αγώνα των αγροτών σε μια Κοινότητα της Ουκρανίας για να κολλεκτιβοποιήσουν τη Γη. Την ίδια στιγμή οι Κουλάκοι αντιδρούν με λύσσα μη διστάζοντας να δολοφονήσουν για τα συμφέροντά τους.

Κάθε εικόνα της ταινίας έχει καταγραφεί ως ένας πίνακας ζωγραφικής. Ο Άνθρωπος δένεται με τη Γη, χωρίς σχέσεις ιδιοκτησίας αλλά σαν κρίκος ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο.
Τι να πει κανείς για αυτό το αριστούργημα.

****************

VSEVOLOD PUDOVKIN  (1893-1953)


Ο Τρίτος μεγάλος στυλοβάτης της Σοβιετικής σχολής.
Από τους ανθρώπους που άφησαν το στίγμα τους στο Σοβιετικό μοντέλο αλλά και στο παγκόσμιο Σινεμά.
Ο Πουντόβκιν στις ταινίες του παρακολουθεί από κοντά την πορεία της συνειδητοποίησης των ηρώων του μέσα από την επαναστατική διαδικασία και τη συμμετοχή τους σε αυτήν. Υιοθετεί τον ρεαλισμό με ένα εξαιρετικά λιτό ύφος. Δούλεψε πολύ την κοινωνική τραγωδία με επική διάθεση και λυρική προσέγγιση.
Η Δημιουργία του συμπίπτει και σημαδεύει την περίοδο του ΒΩΒΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ αλλά φυσικά συνεχίζεται και μετά.
Για να σταθούμε στις ταινίες του που άφησαν εποχή:

1926  "Η ΜΑΝΑ"   (ΜΑΤ)


Ο Σκηνοθέτης παίρνει το μνημειώδες έργο του ΜΑΞΙΜ ΓΚΟΡΚΥ του 1907 "Η ΜΑΝΑ" και το ανεβάζει στον Κινηματογράφο.
Γεννιέται έτσι ένα Κινηματογραφικό αριστούργημα στην ιστορία του Σινεμά που καταγράφεται στις 15 επίσης καλύτερες ταινίες του.
Από τους μοναδικούς σκηνοθέτες που αντιμετώπισε με τον απόλυτο σεβασμό το Βιβλίο που μετέφερε αυτούσιο στην Οθόνη.
Στην ταινία για πρώτη φορά εφαρμόζεται το λεγόμενο "συμπληρωματικό μοντάζ".


Η VERA BARANOVSKAYA και ο NIKOLAY BATALOV γράφουν την ιστορία ως Μάνα και Γιος στην ταινία.

Οι ανά τον κόσμο Σινεφίλ, έχουν την ταινία ως "Ευαγγέλιο" στην φιλμογραφία τους.

1928  "ΘΥΕΛΛΑ ΣΤΗΝ ΑΣΙΑ"   (POTOMOK CHINGIS KHANA)


Και αυτή η ταινία στις Βουβές δημιουργίες του Πουντόβκιν.

1927  "ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗΣ"  (KONETS SANKT PETERBURGA)


Με αυτήν την ταινία κλείνει η μεγάλη τριλογία των Βουβών ταινιών του PUDOVKIN.

1941  "SUVOROV"


Εδώ μιλάμε για μια ιστορική βιογραφία.
Αφορά τον Vasilvich Suvorov, που ήταν στρατιωτικός επικεφαλής των δυνάμεων της Αικατερίνης της Μεγάλης.
Τιμήθηκε με σειρά κρατικών βραβείων της Σοβιετικής Ένωσης το 1941


1947  "ADMIRAL NAHIMOV"  (ΝΑΥΑΡΧΟΣ ΝΑΧΙΜΩΦ)


Η Ταινία ήταν Υποψήφια για το μεγάλο βραβείο το 1947, στο Φεστιβάλ Βενετίας, επίσης την ίδια χρονιά πήρε βραβείο Κινηματογραφίας στο διεθνές φεστιβάλ του Locarno και επίσης πήρε το μεγάλο κρατικό Σοβιετικό βραβείο Stalinskaya Premia το 1947


***************************

Τέλος 1ου Μέρους



ΠΗΓΕΣ:

  • Εφημερίδα "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ"
  • Εκδόσεις "ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ"
  • IMDB.GR
  • CINE.GR
  • CULTURE NOW.GR
  • ΒΙΚΙΠΕΔΙΑ








Σχόλια

  1. Τι φοβερή δουλειά έχεις κάνει (και) σήμερα, Γιάννη μου!
    Αυτή τη φορά δε, θα τη χαρακτήριζα "άθλο", μια που οι πηγές είναι λιγοστές (αναλογικά με το έργο της δυτικής "κουλτούρας" και για τους λόγους που αντιλαμβανόμαστε).
    Από καιρού εις καιρόν λαμβάνουν χώρα κάποια αφιερώματα στον Σοβιετικό κινηματογράφο (κι οι σινεφίλ έχουν μάτια κι αυτιά ανοικτά ώστε να ενημερώνονται) αλλά και πάλι θεωρώ δυσανάλογα μικρή την προβολή των αριστουργηματικών αυτών ταινιών...
    Καθηλωτικός ρεαλισμός και διάχυτος λυρισμός είναι ό,τι χαρακτηρίζει τους δημιουργούς. Κι αυτό μου έχει μείνει...

    Εν αναμονή και του επόμενου μέρους του αφιερώματος (δεν ξέρω αν θα είναι η αμέσως επόμενη ανάρτησή σου ή αν θα δημοσιευτεί αργότερα)...
    Πολλά συγχαρητήρια και καλό Σαββατοκύριακο!
    Σε φιλώ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αναστασία μου καλησπέρα σου. Ευχαριστώ για τα λόγια σου καλή μου. Συμμερίζομαι την αγάπη σου και το ενδιαφέρον σου και χαίρομαι που μπορώ να προσφέρω κάτι στην κατηγορία αυτή που δεν προβάλλεται όσο της αξίζει.
      Κέντρο προβολής Σοβιετικού Κινηματογράφου θα βρεις στην Αθήνα, μονάχα στην ιστορική "ΑΛΚΥΟΝΙΔΑ". Εκεί είναι η "Μέκκα" των ταινιών αυτών αν θέλεις να τις δεις κατά καιρούς.
      Για το θάψιμο οι λόγοι είναι προφανείς. Τα κέντρα διανομής προβάλλουν αυτά που επιλέγει η βιομηχανία του σωρού. Όσο για τα κανάλια, ας μην το συζητάμε.
      Σε φιλώ και ευχαριστώ πολύ.

      Διαγραφή
  2. Σπουδαίες ταινίες και όντως μεγάλη η συμβολή του Ρώσικου κινηματογράφου και δεν προβάλλεται όπως του αξίζει.
    Αρκετές τις έχω δει αλλά και άλλες δεν τις ξέρω και τις σημείωσα.
    Μπορεί να τις βρω ...
    Μπράβο για την εξαίρετη ανάρτηση και δουλειά που μας παρουσιάζεις όπως κάθε φορά βέβαια.
    Να σαι καλά
    Φιλιά πολλά και καλό Σ/Κο να περάσεις στο ύστερο καλοκαίρι σου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Άννα μου.
      Τιμή μου τα λόγια σου. Θα συμφωνήσω μαζί σου. Με αυτό το γενικό αφιέρωμα προσπαθώ να αποκτήσουμε μια γενική γνώση στο αντικείμενο. Ελπίζω να το καταφέρω.
      Και πάλι ευχαριστώ για τις ζεστές σου ευχές.

      Διαγραφή
  3. Επειδή ξέρω τι κόπο κρύβουν πίσω τους τα αφιερώματα, ειδικά, όταν οι πηγές δεν είναι πολλές, θα σου πω ΜΠΡΑΒΟ, ΜΠΡΑΒΟ, ΜΠΡΑΒΟ!!!
    Σημείωσα κι εγώ στο τεφτέρι μου όσες δεν έχω δει!
    Κι από όσες έχω δει, μπορώ να πω ότι γοητεύτηκα από ταίριασμα του ρεαλισμού με το λυρισμό. Και από το πώς γίνονται σκηνές τα μηνύματα στα οποία αναφέρεσαι.
    Τρελαίνομαι όταν γράφεις τεχνικούς όρους του σινεμά!!! Δεν έχω ιδέα, από σένα τους μαθαίνω και μου αρέσει πολύ.
    Καλό Σαββατοκύριακο να έχουμε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αλεξάνδρα μου πόσο ζεστά τα λόγια σου και σε ευχαριστώ από καρδιάς.
    Θα το παλέψω να κάνω μια γενική και χρήσιμη αναφορά σε κάτι που αξίζει γενναιόδωρα την αγάπη μας. Και μένα μου αρέσουν οι τεχνικοί όροι, κάπου έχω και ένα θέμα μονάχα με αυτούς που μπορεί να σου φανεί χρήσιμο.
    Φιλιά πολλά Αλεξάνδρα μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Κατά πρώτο λόγο συγχαρητήρια!
    Κατά δεύτερο, η εποχή των οραμάτων και της επαναστατικής εφόδου του σοβιετικού λαού παρήγαγε πραγματικά ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑΤΑ!
    Συνέχισε έτσι ποιοτικά και ωραία...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Ευρυτάνα και καλή σου βδομάδα. Ευχαριστώ πολύ για τα λόγια σου και την προτροπή σου. Καλό σου βράδυ.

      Διαγραφή
  6. Σοβιετικό κινηματογράφο δεν έχω δει, ούτε μελετήσει.
    Ο φίλος μου είναι γνώστης αυτών και ψάχνεται.
    Του προώθησα ήδη το λινκ σου
    Ευχαριστουμε για οσα μας προσφερεις
    Μπραβο και παλι μπραβο για τα εξαιρετικα σου αφιερωματα

    καλη εβδομαδα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κική μου καλή σου βδομάδα. Να είσαι καλά για τα λόγια σου και σας ευχαριστώ πολύ. Θεωρώ ότι για την ψυχή και έκφρασή σου, κάποιες Σοβιετικές ταινίες θα είναι για σένα μοναδικές. Να δείτε: "ΤΟ ΠΕΤΡΙΝΟ ΛΟΥΛΟΥΔΙ" και το "ΟΤΑΝ ΠΕΡΝΟΥΝ ΟΙ ΓΕΡΑΝΟΙ". Δεν σας βάζω είδες ; στα αμιγώς κοινωνικοπολιτικά αν και αυτά πρέπει να τα δείτε.
      Φιλιά πολλά.

      Υ.Γ. Για ρίξε μια ματιά εδώ:
      http://idipoton.blogspot.gr/2017/08/blog-post.html

      Διαγραφή
  7. α... πολύ ωραία
    δεν βλέπαμε και πολύ Ρωσσικό σινεμά, να πω... και τώρα πουείδα κάποια έργα μού αρέσει (Ποτέμκιν... κλπ)...

    Χαίρετε κι από εδώ, Γιάννη...

    Καλό Σαβ/κο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Λαμπρινή μου σε ευχαριστώ πολύ για την παρουσία σου και το σχόλιό σου. Να είσαι καλά και να περνάς όμορφες μέρες.

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις τελευταίου μήνα

Χρυσά ζευγάρια στο Ελληνικό σινεμά: Δεκαετία 1960-Μέρος 1ο

Ηλίας Λογοθέτης: Στο δρόμο της αθανασίας

"ΑΝΤΙΓΟΝΗ" του Γιώργου Τζαβέλλα. Το Αρχαίο δράμα στον ελληνικό κινηματογράφο