Το Ελληνικό κλασικό διήγημα στην τηλεόραση

 Φίλες και φίλοι, δεν είναι καιρός που είχαμε εδώ κουβεντιάσει για την νέα εποχή που ξεκίνησε φέτος στην Ελληνική τηλεόραση με τον οργασμό παραγωγής τηλεοπτικών σειρών μυθοπλασίας.

Ευτυχώς, μετά από χρόνια, βλέπουμε σειρές, οι οποίες πραγματικά αξίζουν και ανεβάζουν το επίπεδο σε ευρωπαϊκά και κινηματογραφικά επίπεδα.

Έχουμε μιλήσει πόσες και πόσες φορές για τις κινηματογραφικές αλλά και τηλεοπτικές σειρές εποχής! Πόσες φορές έχουμε δηλώσει την αγάπη μας για το είδος; Με πόση προσμονή έχουμε αφιερωθεί στο να δούμε ταινίες ή τηλεοπτικές σειρές εποχής;

Και απευθύνω το ερώτημα: Μυθοπλασία "εποχής" ή αλλιώς διεθνώς με τον όρο "PERIOD DRAMA", δεν έχουμε και από την Ελληνική λογοτεχνία; Η κλασική μας πεζογραφία, στέκει αριστουργηματική στο διάβα του χρόνου. Γιατί να μην της δείξουμε τον ανάλογο σεβασμό έτσι ώστε να μπορέσουμε να την μεταφέρουμε, πιο εύκολα και πιο άμεσα στα σπίτια μας, ως θέαμα;

Ευτυχώς φέτος, η δημόσια τηλεόραση, η ΕΡΤ, δούλεψε με μεγάλη συνέπεια, πάνω στο ελληνικό κλασικό δραματολόγιο. Έτσι, το κλασικό μας διήγημα, απέκτησε τις δικές του προσαρμογές, τα δικά του "adaptation" στην μικρή οθόνη. Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό και ξεπέρασε κάθε προσδοκία!

Πέντε τεράστια ονόματα της Ελληνικής μας κλασικής πεζογραφίας:

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Γεώργιος Βιζυηνός, Γαλάτεια Καζαντζάκη, Γεώργιος Σεφέρης και Κωνσταντίνος Θεοτόκης

Πέντε κλασικά ιστορικά διηγήματα που άφησαν τη δική τους εποχή στην λογοτεχνία μας:

"Βαρδιάνος στα Σπόρκα",  "Ποιος ήτον ο φονέας του αδελφού μου",  "Κρίσιμες στιγμές",  "Έξι νύχτες στην Ακρόπολη" και "Αγάπη παράνομη"

Τρεις σκηνοθέτες καταξιωμένοι στο χώρο:

Μανούσος Μανουσάκης,  Νίκος Κουτελιδάκης,  Γιάννης Διαμαντόπουλος

με όλο το επιτελείο τους.

Όλο αυτό το εξαίρετο παζλ μας έδωσε πέντε (5) τηλεοπτικές μίνι σειρές, οι οποίες τίμησαν το ελληνικό διήγημα, ανέβασαν πολύ ψηλά τον πήχη της τηλεοπτικής παραγωγής, ανέδειξαν την ερμηνευτική δεινότητα μεγάλων καταξιωμένων αλλά και νέων ηθοποιών, παρουσίασαν τις πολύ μεγάλες δυνατότητες των ομάδων παραγωγής σε όλα τα επίπεδα:  Μουσική, Μοντάζ, Φωτογραφία, Σκηνογραφία, Ενδυματολογία, Οπτικά εφέ.

Η ελληνική τηλεόραση λοιπόν, όπως πρέπει να είναι! Όπως θέλουμε να είναι!

Θα σταθώ λοιπόν, ως αναφορά, στις πέντε αυτές τηλεοπτικές σειρές. Κάποιες από αυτές έχουν ήδη παρουσιαστεί σε προηγούμενες αναρτήσεις:

Ελληνικές σειρές (μια ματιά στις τρέχουσες προβολές)   (Αναφορά στον "Βαρδιάνος στα Σπόρκα")

"Ποιος ήτον ο φονέας του αδελφού μου"

Η αναφορά θα γίνει αντίστροφα με πρώτη τη σειρά που παίζεται πρόσφατα και στη συνέχεια αυτές που τελείωσαν πρόσφατα.

"ΑΓΑΠΗ ΠΑΡΑΝΟΜΗ"

Βασισμένο στο ομώνυμο αριστουργηματικό δράμα του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΘΕΟΤΟΚΗ

Σκηνοθεσία: ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΤΕΛΙΔΑΚΗΣ

Σενάριο:  ΕΛΕΝΗ ΖΙΩΓΑ

Μουσική: ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

Σκηνογραφία-Ενδυματολογία: ΚΙΚΗ ΠΙΤΤΑ

Μοντάζ: ΣΤΑΜΟΣ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Φωτογραφία: ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΤΟΥ

Ερμηνείες

Στη σειρά, δεσπόζει στην κυριολεξία το πρωταγωνιστικό δίδυμο:

ΚΑΡΙΟΦΥΛΛΙΑ ΚΑΡΑΜΠΕΤΗ στο ρόλο της Διαμάντως  Θεριανού

ΝΙΚΟΣ ΨΑΡΡΑΣ στο ρόλο του συζύγου Στάθη Θεριανού

Μια ερμηνεία που δίνει ρεσιτάλ πραγματικό, το οποίο έχουμε καιρό να δούμε. Οι δύο άξιοι ηθοποιοί αποδίδουν τεράστια ένταση στη δραματική υφή της σειράς.

ΜΙΧΑΗΛ ΤΑΜΠΑΚΑΚΗΣ στο ρόλο του γιου Γιώργη Θεριανού

ΕΥΓΕΝΙΑ ΞΥΓΚΟΡΟΥ στο ρόλο της νύφης Χρυσαυγής Ασπρέα

Επίσης βασικοί οι ρόλοι των δύο νεαρών παιδιών, των οποίων η ερμηνεία είναι αντάξια του επιπέδου και του δραματικού φορτίου του έργου. Η νεαρή Ευγενία Ξυγκόρου μπαίνει άκρως δυναμικά στο δραματολόγιο με την ερμηνεία της.

Παίζουν επίσης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΤΑΛΙΑΝΗΣ,  ΜΑΡΙΑΝΘΗ ΣΟΝΤΑΚΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΙΟΒΑΣ, ΜΑΡΙΑ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ, ΙΖΑΜΠΕΛΛΑ ΜΠΑΛΤΣΑΒΙΑ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΡΙΑΝΟΥΤΣΟΣ και άλλοι επίσης ηθοποιοί, με τη δική τους εξαιρετική σφραγίδα στο σύνολο της παραγωγής.

Το θέμα

Ευγενία Ξυγκόρου, Μιχαήλ Ταμπακάκης, Νίκος Ψαρράς, Καριοφυλλιά Καραμπέτη

Είμαστε στην Κέρκυρα του 1906. Σε μια κλειστή πατριαρχική κοινωνία με τη γυναίκα να ακολουθεί τις προσταγές αλλά και τις επιλογές του πατέρα κηδεμόνα. Αλλά και όχι μόνο. Ακόμα και οι γιοί της οικογένειας είναι εκείνοι που θα βιώσουν τις πατρικές μονομερείς αποφάσεις, πολλές φορές επώδυνα. Κάποιες γυναίκες προτάσσουν τη δική τους προσωπικότητα, αγωνίζονται, παλεύουν, διεκδικούν να σταθούν όρθιες.

Και μέσα σ' όλα αυτά τα απότοκα του παλιού φεουδαρχισμού στην κοινωνία. Οι Άγγλοι ηγεμόνες έδωσαν τη θέση τους στους ντόπιους προύχοντες. Οι σοσιαλιστικές ιδέες βρίσκουν ρίζα να μπολιάσουν και να αναπτυχθούν.

Ο Στάθης Θεριανός είναι ένας αγρότης του χωριού Δαφνύλα στο νησί. Νοικοκύρης και σκληρά εργαζόμενος. Παντρεμένος με την Διαμάντω. Ζουν με το μεγάλο τους γιο, το Γιώργη και τις δύο μικρές τους κόρες. 

Όλα μοιραία θα ξεκινήσουν όταν ξαφνικά, μια μέρα, στη ζωή του Στάθη θα μπει, ως περαστικός πειρασμός, η νεαρή Χρυσαυγή, περιζήτητη κόρη του πλούσιου κτηματία Σπύρου Ασπρέα. 

Ο Θεριανός θα βιώσει ένα νοσηρό και τρελό πάθος για την νεαρή Χρυσαυγή και θα κάνει τα πάντα ώστε, με τετελεσμένο γεγονός να την έχει κοντά του. Και αυτό θα είναι ο γάμος του γιου του με την ίδια. Πράγμα που καταφέρνει με την επιβολή του.

Ο γάμος γίνεται αλλά συνάμα αρχίζει και ο μεγάλος κατήφορος τόσο για τον μεγάλο Θεριανό όσο και για τους άλλους της οικογένειάς του. Αδυνατεί να ελέγξει το ερωτικό του πάθος για τη νύφη του, γίνεται αντιληπτός από τη γυναίκα του, τη Διαμάντω και όλα διαβαίνουν τον ολισθηρό κατήφορο της τραγικής καταστροφής.

Το έργο του Κωνσταντίνου Θεοτόκη έχει απύθμενα δραματολογικά στοιχεία που συγκλονίζουν και βαραίνουν στην εξέλιξη της πλοκής και της δράσης, δίνοντας την ευκαιρία στους εκλεκτούς ηθοποιούς και συντελεστές να αναδείξουν την υπέροχη αξία τους.

Έτσι δημιουργείται μια σειρά από αυτές που πραγματικά αφήνουν το στίγμα τους.

"ΕΞΙ ΝΥΧΤΕΣ στην ΑΚΡΟΠΟΛΗ"

Το 1974 θα δημοσιευθεί, για πρώτη φορά, το μοναδικό πεζογράφημα του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΕΦΕΡΗ, που γράφτηκε τρία χρόνια μετά το θάνατό του. Η έκδοση βασίστηκε σε ένα χειρόγραφο και δύο δαχτυλογραφημένα κείμενα του ίδιου του συγγραφέα. Μεταφέρω εδώ τα ίδια του τα λόγια:

"Τον Γενάρη του 1954, γυρεύοντας να τακτοποιήσω παλιά χαρτιά, βρήκα ένα φάκελο με χειρόγραφα από τα χρόνια 1926-28. Ήταν κομμάτια από μια αφήγηση αρκετά προχωρημένη, από "μυθιστόρημα", όπως το έλεγα τότε. Αυτά μού έδωσαν την παράτολμη ιδέα να τα συναρμολογήσω και να τα συγκολλήσω με τέτοιο τρόπο που να μπορούν να διαβαστούν. Έτσι με συνεπήρε η παρούσα εργασία που δεν προορίζω για δημοσίευση. Δουλεύοντάς την, προσπάθησα  να μείνω αυστηρά πιστός στα χαρτιά εκείνα και ν' αποκλείσω ιδέες και αισθήματα, που θα μου είχαν δημιουργήσει πρόσωπα ή πράγματα, ύστερα από τα 30. Ο καιρός της δράσης είναι τα χρόνια 25-27. Έκανα γλωσσικές διορθώσεις για λόγους ομοιομορφίας. Περιττό να τονίσω πως όλα τα πρόσωπα είναι πλάσματα της φαντασίας"

Σκηνοθεσία: ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

Μοντάζ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΡΗΣ

Μουσική: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΤΣΑΚΝΗΣ

Φωτογραφία: ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΡΓΥΡΟΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ

Σκηνογραφία: ΚΙΚΗ ΜΗΛΙΟΥ

Ενδυματολογία: ΣΑΒΒΑΣ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ

Ηχοληψία: ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

Στις ερμηνείες έχουμε ηθοποιούς που δεν είναι, αυτό που λέμε, "μεγάλα ονόματα". Όμως είναι ερμηνευτές με σοβαρή θητεία στο θέατρο σε δύσκολες και ποιοτικές μάλιστα παραστάσεις. Η εμφάνισή τους στη σειρά δικαιώνει τις επιλογές τους στο ακέραιο.

ΦΟΙΒΟΣ ΜΑΡΚΙΑΝΟΣ στο ρόλο του Στράτη

ΓΡΗΓΟΡΙΑ ΜΕΘΕΝΙΤΗ στο ρόλο της Σαλώμης

ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΟΥΡΔΑΜΗΣ στο ρόλο του Καλλικλή

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΡΤΖΙΑΝΗΣ στο ρόλο του Νώντα

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΜΙΤΣΑΚΗΣ στο ρόλο του Νικόλα

ΕΛΙΖΑ ΣΚΟΛΙΔΗ στο ρόλο της Λάλας

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΙΣΙΧΡΟΝΗ στο ρόλο της Σφίγγας

Το θέμα

Με αφορμή την επιστροφή ενός νέου από το εξωτερικό, μια παρέα επτά νεαρών ανθρώπων, άντρες και γυναίκες, στην Αθήνα του 1930, χαμένη μετά από χρόνια, αποφασίζει να αναθερμάνει τις σχέσεις της και να βρεθούν για να θυμηθούν τις παλιές τους στιγμές αλλά και να γνωριστούν καλύτερα μεταξύ τους.

Δίνουν ραντεβού στην Ακρόπολη για έξι συνεχόμενες πανσέληνους. Εκεί προσπαθούν να ανακαλύψουν τον κρυμμένο συμβολισμό του μνημείου, σε αναζήτηση νοήματος για τις ζωές τους, που βιώνουν χωρίς ελπίδα.

Την παρέα αποτελούν: ο Στρατής, ο πιο πιστός φίλος του Σεφέρη, η Σαλώμη, ο Καλλικλής, η Λάλα, ο Νικόλας, ο Νώντας και η Σφίγγα. 

Τα επτά νεαρά άτομα επιχειρούν να μιλήσουν ξανά για τη φιλία, τον έρωτα, την εξομολόγηση σε μια Ελλάδα που δεν έχει ακόμα ξεπεράσει τις πληγές του 1922. Η επαφή τους κάτω από την επιρροή του μνημείου θα βγάλει από μέσα τους κάθε τι όμορφο και άσχημο, σε μια φάση κάθαρσης και λύτρωσης.

Τα γυρίσματα της σειράς έγιναν στην Ακρόπολη, στην Αρχαία Αγορά, στο Εθνικό αρχαιολογικό μουσείο, στην Κηφισιά, στην Κερατέα, στο Μαρκόπουλο, το Λαύριο, τον Διόνυσο και αλλού.

Η παραγωγή δίνει ένα υπέροχο άρωμα και ατμόσφαιρα, που πραγματικά ξεπερνά κάθε προσδοκία σε σειρά εποχής. Η εκπληκτική φωτογραφία με το χρώμα sepia να δίνει τη δέουσα παλαιότητα. Η μουσική του Διονύση Τσακνή είναι εξαίρετη. Η σκηνογραφία αλλά και η ενδυματολογία ξεχωρίζουν θα έλεγε κανείς ως διαμάντια επιλογής. Εκείνο που επίσης εντυπωσιάζει είναι το μακιγιάζ και η αισθητική της σειράς. Δίνει στις εικόνες μια γοητεία που συναρπάζει.

Το θέμα του έργου είναι δύσκολο. Ο Σεφέρης ξεχειλίζει από ποιητική έκφραση. Επίσης ξεχωρίζει για τον ερωτισμό του, που εδώ υπάρχει και είναι πολύ εκδηλωτικός. Η χρήση του αφηγητή σε τρίτο πρόσωπο βοηθάει πάρα πολύ στην κατανόηση των χαρακτήρων.

Άνετα θα χαρακτήριζα τη συγκεκριμένη σειρά ως ένα μικρό διαμάντι. Για πολύ απαιτητικούς θεατές, για λογοτεχνικές απαιτήσεις και ζητήματα διανοητικά που αγγίζουν τη φιλοσοφική θεώρηση της ζωής.

Ακόμα μια ευχάριστη έκπληξη στις φετινές παραγωγές.

"ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ"

Στη σκυτάλη των σειρών εποχής με προέλευση το Ελληνικό κλασικό διήγημα, σειρά είχε η μεγάλη ΓΑΛΑΤΕΙΑ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ-ΑΛΕΞΙΟΥ

Το συγκλονιστικό αυτό της διήγημα ανέβηκε και προβλήθηκε στην ΕΡΤ1 μέσα στη σειρά του Ελληνικού διηγήματος στην τηλεόραση.

Σκηνοθεσία: ΜΑΝΟΥΣΟΣ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗΣ

Σενάριο-προσαρμογή: ΣΤΑΥΡΟΣ ΑΒΔΟΥΛΟΣ-ΕΙΡΗΝΗ ΡΙΤΣΩΝΗ

Μουσική: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Τραγούδι τίτλων: ΜΑΝΩΛΗΣ ΜΗΤΣΙΑΣ

Μοντάζ:  

Φωτογραφία: ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Σκηνογραφία: ΣΠΥΡΟΣ ΛΑΣΚΑΡΗΣ

Ενδυματολογία: ΜΑΡΙΑ ΜΑΓΓΙΡΑ

Κεντρικό ερμηνευτικό δίδυμο δύο συγκλονιστικοί μας ηθοποιοί που, στη σειρά, δίνουν ρεσιτάλ ερμηνείας:

ΑΚΗΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ στο ρόλο του καθηγητή Δημήτρη

ΤΑΝΙΑ ΤΡΥΠΗ στο ρόλο της συζύγου του Ντόρας

Πρωταγωνιστούν επίσης:

ΝΕΦΕΛΗ ΚΟΥΡΗ στο ρόλο της Έλλης, ΝΙΚΟΣ ΓΚΕΛΙΑ στο ρόλο του Μανώλη, ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΡΚΑΤΗΣ στο ρόλο του δοσίλογου πρωθυπουργού Λογοθετόπουλου.

και πολλοί άλλοι ακόμα

Το θέμα

Ο χώρος δράσης της σειράς είναι οι τελευταίες ελεύθερες μέρες της Ελλάδας λίγο πριν τη Γερμανική εισβολή καθώς επίσης και τον πρώτο καιρό της.

Κύρια πρόσωπα είναι ο Δημήτρης Καλλιγέρης, καθηγητής στο πανεπιστήμιο, μεγαλοαστός και η γυναίκα του Ντόρα. Εικοσιπέντε χρόνια γάμου σημαδεύουν τη ζωή του ζευγαριού. Μια άνετη αλλά κλειστή ζωή μέχρι τον πόλεμο.

Θα παρακολουθήσουμε τη ζωή του ζευγαριού λίγο πριν τη Γερμανική εισβολή αλλά και την περίοδο της κατοχής. Οι δυό τους θα ζήσουν, με δραματικούς τόνους τις μεγάλες εκείνες ώρες των αγώνων του λαού μας μέσα από τις οργανώσεις της αντίστασης. Εκείνες όλες τις κρίσιμες στιγμές που θα σημαδέψουν τις ζωές όλων με κορύφωση την ιερή στιγμή της λευτεριάς.

Η Σκηνοθεσία του Μανουσάκη, στάθηκε στο ύψος της αξίας του λογοτεχνικού έργου, κάνοντας μια πολύ δυνατή παραγωγή. Το κλίμα και η ατμόσφαιρα της εποχής πέρασε απόλυτα στον θεατή, η ενδυματολογία, ο χώρος, η ατμόσφαιρα επίσης ακολουθούν με πιστότητα.

Η παραγωγή δεν δίστασε να ανοιχτεί για να παρουσιάσει όπως πρέπει την εικόνα δράσης και πλοκής των γεγονότων.

Για τις ερμηνείες όλων των ηθοποιών μπορώ να επαναλάβω ότι ήταν εξαιρετικές αποδίδοντας αυτό ακριβώς που έπρεπε, με τον τρόπο που του αρμόζει. Όλοι ανεξαιρέτως.

Ειδικά το πρωταγωνιστικό δίδυμο Σακελλαρίου-Τρύπη, απέδειξαν μια ακόμα φορά, το ερμηνευτικό τους μεγαλείο και την πληρότητά τους. Χωρίς έπαρση, με χαμηλό ψυχικό τόνο, έβγαλαν προς τα έξω έναν απίστευτο εσωτερικό κόσμο, ένα πάθος και μια ανθρωπιά σε ιδέες και αξίες που ξεχώρισε.

Οι επόμενες δύο σειρές εποχής,  που έκλεισαν, (προς το παρόν), τον κύκλο αυτής της σαιζόν στην Ελληνική τηλεόραση ήταν οι δύο πρώτες που προβλήθηκαν και για τις οποίες, έχω ήδη κάνει παρουσίαση αναλυτική στα δύο links που σας δίνω στην αρχή του παρόντος θέματος.

Και οι δύο ήταν σκηνοθετική δημιουργία του ΜΑΝΟΥΣΟΥ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗ και τις αναφέρω ξανά:

"Βαρδιάνος στα Σπόρκα"

βασισμένο στο πολύ επίκαιρο διήγημα του μεγάλου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ.

Και αμέσως μετά το υπέροχο διήγημα του ΓΩΡΓΙΟΥ ΒΙΖΥΗΝΟΥ, που κάλλιστα θα μπορούσε κάποιος να το χαρακτηρίσει και θρίλερ εποχής.

"Ποιος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου"

σε μια επίσης υπέροχη μεταφορά, που ξεχώρισε για την ένταση, την ποιότητα και τις ερμηνείες.

Φίλες και φίλοι, το Ελληνικό κλασικό διήγημα, έγινε πηγή για να δώσουν άξιοι σκηνοθέτες, παραγωγοί και ερμηνευτές, τις δικές μας Ελληνικές σειρές εποχής, οι οποίες αποτελούν στολίδι για την παραγωγή.

Η ΕΡΤ ανέδειξε κάποια μικρά διαμάντια που, σύμφωνα με τους κύκλους των μετρήσεων της τηλεθέασης, δεν "έσπασαν νούμερα", (Αλήθεια δεν έχουμε τίποτα βάσιμο για την ακρίβεια αυτών των μετρήσεων έτσι;), αλλά έγραψαν τη δική τους ιστορία και πλούτισαν την εγχώρια παραγωγή.

Μπορείτε να δείτε όλες αυτές τις σειρές στην ελεύθερη πλατφόρμα

ERT Flix

κάθε στιγμή και ώρα που επιθυμείτε, χωρίς διαφημίσεις και ενοχλητικές διακοπές και φυσικά, προσαρμοσμένες στο δικό σας προγραμματισμό.