Γιάννης Φέρτης: Για πάντα στον κόσμο της καρδιάς μας

 ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΕΡΤΗΣ

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 21 Απρίλη 1938 και έφυγε στις 14 Απρίλη 2024, σε ηλικία 86 ετών

Ο αέναος κύκλος του χρόνου εξακολουθεί, μέσα να μάς τραβά μέσα στη φυσική του φθορά. Ο παντοτινός κύκλος της ζωής, που αγκαλιάζει τα πάντα και συνεχίζει το δικό του τραγούδι από τη γένεση των ημερών μέχρι το τέλος τους.

Πολλές απώλειες αγαπημένων ηθοποιών θρηνήσαμε τους τελευταίους μήνες: Ο Σπύρος Φωκάς, ο Γιώργος Μιχαλακόπουλος, η Μαίρη Χρονοπούλου, ο Ηλίας Λογοθέτης.

Και τώρα ακόμα μία. Ακόμα μια απώλεια ενός μεγάλου μας ηθοποιού και εκλεκτού θεατράνθρωπου. Ενός καλλιτέχνη, που αγαπήσαμε για το ήθος, την ευγένεια, τη γαλήνη παρουσίας, που έβγαζε, την ποιότητα που ανέδυε επί σκηνής.

Ο Γιάννης Φέρτης δεν είναι πια κοντά μας.

Έκλεισε ένα μεγάλο κύκλο ζωής χαρίζοντάς μας πάρα πολλές υπέροχες στιγμές, που φέρουν το δικό του προσωπικό καλλιτεχνικό και ερμηνευτικό στίγμα. Ένας ηθοποιός, "χαμηλού προφίλ" αλλά ύψιστης ποιότητας, που γέμιζε την καρδιά κάθε θεατή με μια παράξενη ηρεμία κύρια με αυτήν τη μοναδική χροιά της φωνής του. Μιας φωνής, που μένει αλησμόνητη ακόμα και στο χώρο της μουσικής καθώς με αυτήν ντύθηκαν κάποια αξέχαστα τραγούδια.

Θεωρώ χρέος καρδιάς να πω και να αφιερώσω λίγα πράγματα στην μεγάλη προσωπικότητά του, για όσες όμορφες στιγμές άφησε πίσω στη ζωή μας.

Ο Γιάννης Φέρτης, καταγόταν από την Φθιώτιδα και συγκεκριμένα από το ορεινό χωρίο, Δάφνη. Σπούδασε υποκριτική στη σχολή Θεάτρου Τέχνης του Κάρολου Κουν, αποφοιτώντας το 1958. Στην προσωπική του ζωή είχε τρεις γάμους: Με την Ξένια Καλογεροπούλου, από το 1963 έως το 1972, με την Μιμή Ντενίση από το 1981 έως το 1988 και τέλος με την Μαρίνα Ψάλτη από το 2001 έως το τέλος της ζωής του.

Η καλλιτεχνική του καριέρα

Πολύ δύσκολα συναντά κάποιος το φάσμα και το πλάτος της καλλιτεχνικής διαδρομής και δράσης του Γιάννη Φέρτη. Το χάρισμά του απλώθηκε σε πολλά επίπεδα και έτσι τον είδαμε:

• Στο ΘΕΑΤΡΟ στο διάστημα 1959-2019, για 60 ολάκερα χρόνια!
• Στον ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ στο διάστημα 1961-2008, για 47 ολάκερα χρόνια!
• Στην ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ στο διάστημα 1976-2007, για 31 χρόνια
• Στην ΑΦΗΓΗΣΗ και στο ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Το μεγάλο του στίγμα, άφησε στο θεατρικό σανίδι, όπου δημιούργησε μια τεράστια καριέρα στην οποία και μεγαλούργησε. Τον είδαμε σε δεκάδες διαφορετικές θεατρικές παραστάσεις, σε ένα ευρύτατο γκάμα του είδους. Σε όλο το φάσμα της Αρχαίας Τραγωδίας αλλά και σε σχεδόν όλα εκείνα τα μεγάλα θρυλικά κλασικά έργα των μεγάλων θεατρικών συγγραφέων, στα έργα των οποίων άφησε τη σφραγίδα του. Ερμήνευσε: Ζαν Ανούιγ, Τένεσι Ουίλλιαμς, Πίτερ Σάφερ, Θόρντον Ουάιλντερ, Αλεξέι Αρμπούζωφ, Ιβάν Τουργκένιεφ, Ζαν Κοκτώ, Μπρέχτ, Άντον Τσέχωφ, Όσκαρ Ουάιλντ, Νικολάι Γκογκόλ, Τζον Πάτρικ, Ερρίκο Ίψεν, Σαίξπηρ  και άλλους.

Στο λαμπερό αυτό ρεπερτόριο δούλεψε μέσα σε θιάσους με όλη την αφρόκρεμα της Ελληνικής υποκριτικής: με την Ξένια Καλογεροπούλου ως θιασάρχης, την Αλίκη Βουγιουκλάκη, Το θίασο Καρέζη-Καζάκου, το θίασο Μάνου Κατράκη-Μελίνας Μερκούρη, το Σπύρο Ευαγγελάτο, το Ρώσο Γ. Λιουμπίμοφ και πολλούς ακόμα.

Είναι πραγματικά ατελείωτη η λίστα αναφοράς της θεατρικής δράσης του μεγάλου μας ηθοποιού, αφήνοντας ένα ανεξίτηλο στίγμα στο πέρασμά του.

Το αποτύπωμά του στην Τηλεόραση

Εμφανίστηκε σε 18 τηλεοπτικές σειρές. Κάνω μια γενική αναφορά σε αυτές:

1976 "Αθάνατες ιστορίες αγάπης", η πρώτη του σειρά, σε δύο μέρη, στον Διονύσιο Σολωμό και στο ζευγάρι Καρυωτάκης-Πολυδούρη.

1979 "Συμβολαιογράφος" και "Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια"

1980 "Οι άθλιοι των Αθηνών"

Τελευταία εμφάνιση το 2007 στις "Ιστορίες του αστυνόμου Μπέκα"

H υπέροχη φωνή του Γιάννη Φέρτη

Ένα από τα μεγάλα χαρίσματα, ευλογία θα το έλεγε κάποιος, ήταν και η φωνή του. Ένα χάδι γαλήνης έβγαζε η χροιά του, με την οποία έντυσε και κάποια τραγούδια αξέχαστα. Και δεν ήταν μόνο το τραγούδι αλλά και η αφήγηση με την οποία έκανε πολύ μεγάλη επιτυχία. 

Το 1971 θα τον απολαύσουμε ντουέτο με την Αφροδίτη Μάνου, στο υπέροχο και αξέχαστο "Σαν με κοιτάς", μία από τις λυρικές μπαλάντες του Γιάννη Σπανού, που έντυσαν την ταινία "Ένα καλοκαίρι"

Το 1972 θα ακούσουμε τη μοναδική φωνή του να αφηγείται στο τραγούδι "Τι να θυμηθώ, τι να ξεχάσω" από το έργο "Μικρά Ασία" του Σταύρου Κουγιουμτζή με τη φωνή του Γιώργου Νταλάρα.

Στη συνέχεια είχε το ρόλο του αφηγητή σε μια σειρά παρουσιάσεις έργων:

2001 "Άξιον Εστί" του Μίκη Θεοδωράκη στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού

Σε αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο, στην Μακρόνηση

2007 Στα τραγούδια του παλιού καιρού και Ελένη, του Μανώλη Μητσιά, από το δίσκο "Αργοναύτες"

2014 "Μέρες Επιταφίου" του Νίκου Γκάτσου σε μουσική Δημήτρη Παπαδημητρίου

Η ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ

Άφησα τελευταίο τον ...κινηματογραφικό Γιάννη Φέρτη για να κλείσω αυτό το αφιέρωμα με τον αγαπημένο μας κινηματογράφο.

Η παρουσία του στο σινεμά ξεκίνησε το 1961 στην αισθηματική κομεντί του Ντίμη Δαδήρα "ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ". Πρωταγωνίστησε με την Τζένη Καρέζη, εγκαινιάζοντας την μακρόχρονη παρουσία του στη μεγάλη οθόνη, που κράτησε 47 χρόνια.

Θα τον δούμε σε 28 ταινίες, στις οποίες ξεχώρισε με το ερμηνευτικό του υπόβαθρο και τη σκηνική του παρουσία. Ξεχωρίζω μερικές από αυτές:

1962 "ΗΛΕΚΤΡΑ" του Μιχάλη Κακογιάννη, στην οποία ερμήνευσε τον Ορέστη με μοναδική ερμηνεία.

1965 "ΤΟ ΜΠΛΟΚΟ", το ιστορικό δράμα του Άδωνι Κύρου, για τη δραματική ιστορία της Κοκκινιάς

1966 "ΜΕ ΤΗ ΛΑΜΨΗ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ", ένα ακόμα ιστορικό πολεμικό δράμα του Πάνου Γλυκοφρύδη σε μια ακόμα συγκλονιστική του ερμηνεία

1970 "ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ", το κοινωνικό δράμα του Βασίλη Γεωργιάδη, στο πλάι της Ζωής Λάσκαρη

1970 "ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΜΙΛΗΣΑΝ ΜΕ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ", πολεμικό δράμα του Γιάννη Δαλιανίδη, πάλι μαζί με τη Ζωή Λάσκαρη

2002  "ΟΝΕΙΡΑ ΓΛΥΚΑ", το ερωτικό δράμα του Παντελή Παγουλάτου

2008 "ΣΚΛΑΒΟΙ ΣΤΑ ΔΕΣΜΑ ΤΟΥΣ", το ιστορικό δράμα του Τόνυ Λυκουρέση πάνω στο βιβλίο του Κωνσταντίνου Θεοτόκη, ταινία που σάρωσε πολλά βραβεία στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ανάμεσα στα οποία και ΒΡΑΒΕΙΟ Α΄ΑΝΤΡΙΚΟΥ ΡΟΛΟΥ για τον Γιάννη Φέρτη

ΒΡΑΒΕΙΑ

• 2001 Βραβείο "Αιμίλιος Βεάκης" για την ερμηνεία του στον "Θαυματοποιό" του Μπράιαν Φρίελ
• 2018 Θεατρικό βραβείο κοινού, για την ερμηνεία του στο έργο του Ζεράρ Σιμπλερά "Ήρωες"
• 2008 Βραβείο Α' Αντρικού ρόλου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για την ερμηνεία του στην ταινία του Τώνη Λυκουρέση "Σκλάβοι στα δεσμά τους"

Αυτή ήταν, φίλες και φίλοι, μια σεμνή αναφορά-αφιέρωμα στον μεγάλο Γιάννη Φέρτη. Στον ηθοποιό μας, που η έκφραση γαλήνης στην υποκριτική του αλλά και στη χροιά της φωνής του, σημάδεψε τα καλλιτεχνικά μας χρόνια.

Κρατάμε όλα εκείνα, που μάς έδωσε όλα αυτά τα χρόνια, ένα μεγάλο κληροδότημα στον Ελληνικό κινηματογράφο και θέατρο. 

Σε ευχαριστούμε Γιάννη Φέρτη