Το Ερωτικό Στοιχείο στον Κινηματογράφο του Charlie Chaplin



Charlie Chaplin

16/4/1889-25/12/1977

Ένας από τους πλέον πολιτικοποιημένους Κινηματογραφικούς δημιουργούς στην έβδομη τέχνη. Κωμικός και δραματουργός μαζί και σαν Σκηνοθέτης και σαν Ηθοποιός. Ένας πραγματικός διανοούμενος του Σινεμά με ενορατική διαίσθηση πάνω στις κοινωνικές εξελίξεις, τις οποίες προέβλεπε μέσα από τις ταινίες του.
Σκοπός του παρόντος θέματος δεν είναι μια γενική παρουσίαση του τεράστιου έργου του αλλά μια ψηλάφιση πάνω στο ερωτικό στοιχείο της θεματολογίας του.

Ο Κεντρικός του ήρωας, ο θρυλικός Σαρλώ, προσεγγίζει την ερωτική κατάκτηση μιας όμορφης γυναίκας ισοδύναμα με τον πλουτισμό και την κοινωνική ανέλιξη όπως επίσης και την προσωπική του καταξίωση.

Ο Έρωτας για τον Τσάπλιν συνδέεται με τον Ανθρωπισμό με έναν απλοϊκό τρόπο, ο οποίος αφαιρεί από αυτόν τον αυθορμητισμό του. Συνήθως "βλέπει" τις ερωτικές σχέσεις μέσα από μια διαδικασία ηθικής και συναισθηματικής προστασίας που παίρνει χαρακτηριστικά υπερ-προστατευτισμού και πατερναλισμού.

Θα πάμε να ρίξουμε μια ματιά στο Κινηματογραφικό του έργο για να τονίσουμε αυτήν την ματιά του.

1923  "ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΙΣΙ"


Βουβή Ταινία

Σενάριο-Σκηνοθεσία:  Charlie Chaplin

Βασικές Ερμηνείες

EDNA PURVIANCE στο ρόλο της Marie Clair

CARL MILLER στο ρόλο του Jean Millet

CLARENCE GELDART στο ρόλο του πατέρα της Marie

LYDIA KNOTT στο ρόλο της μητέρας του Jean

CARL MILLER & EDNA PURVIANCE

ΤΟ ΘΕΜΑ

Η Μαρί Σεντ Κλερ περιμένει στον σιδηροδρομικό σταθμό τον αρραβωνιαστικό της Ζαν για να πάνε στο Παρίσι. Όμως ο Ζαν δεν εμφανίζεται ποτέ και έτσι η Μαρί αναχωρεί μόνη της.
Ένα χρόνο αργότερα, την βλέπουμε, ως ερωμένη δίπλα σε έναν πλούσιο άντρα αλλά τότε εμφανίζεται ο Ζαν. Τα παλιά ερωτικά συναισθήματα ξυπνούν. Όμως τώρα το δίλημμα είναι μεγάλο. Ανάμεσα στην ασφάλεια και τη σιγουριά και τον έρωτα από την άλλη.


Η Ταινία αυτή είναι και η πρώτη, μεγάλου μήκους, δημιουργία του και ως δημιουργού.
Εδώ ο Τσάπλιν θα σκανάρει δύο σταθερές στη ζωή και πως αυτές επηρεάζουν τις ερωτικές σχέσεις. 
Το χρήμα και η Εξουσία απέναντι στα συναισθήματα.
Εδώ ο Έρωτας φλερτάρει ανοιχτά με την παρακμή και την αλλοίωση. Υποκύπτει στα δύο αυτά στοιχεία δύναμης. 
Ο Έρωτας του Ζαν με την Μαρί, θα ηττηθεί καθώς και οι δύο δεν μπορούν να ανατρέψουν τα τείχη ανάμεσά τους. 

EDNA PURVIANCE-CLARENCE GELDART

Ένα εξαίρετο κοινωνικό ερωτικό δράμα με άμεσες αναφορές στον κυνισμό και στην υποκρισία.





1925   "Ο ΧΡΥΣΟΘΗΡΑΣ"


Ο Απόλυτος εδώ δημιουργός της ταινίας, ο ίδιος

Σενάριο-Σκηνοθεσία:  Charlie Chaplin

Βασικές ερμηνείες

CHARLIE CHAPLIN στο ρόλο του Χρυσοθήρα

MACK SWAIN στο ρόλο του Big Jim McCay

TOM MURREY στο ρόλο του Black Larsen

GEORGIA HALE στο ρόλο της Georgia


ΤΟ ΘΕΜΑ

Ένας μικρός αλήτης βρίσκεται στην Αλάσκα, στο παγωμένο Κλοντάικ με σκοπό να αναζητήσει χρυσό που θα αλλάξει τη ζωή του. Όμως τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά για έναν τέτοιο ευγενικό και τρυφερό άνθρωπο μέσα σε οριακές και άγριες συνθήκες.
Μια συγκλονιστική ταινία που έχει αφήσει ανεξίτηλη στάμπα στο σινεμά και στην ιστορία του. 
Βαθύτατα μηνύματα και συνδυασμός του κωμικού με το τραγικό με πολύ δυνατά συναισθήματα.


Ο Μικρός και άσημος χρυσοθήρας, ξεπερνάει τις αντίξοες καταστάσεις, βρίσκει χρυσό και γίνεται πλούσιος. Ο Πλουτισμός του τον οδηγεί να αποκτήσει και την γυναίκα που ονειρεύεται ερωτικά.
Η Καταλυτική παρουσία στην ταινία υποβαθμίζει και σκιάζει την παρουσία της Giorgia, της γυναίκας που αγαπά. Ο τρόπος που προσεγγίζει ερωτικά στην ταινία αυτήν την σχέση είναι σαν να τον υπονομεύει σαν συναίσθημα και να τον παντρεύει με την κοινωνική ανέλιξη και τον πλουτισμό.

Charlie Chaplin & Georgia Hale



1947   "Ο ΚΥΡΙΟΣ ΒΕΡΝΤΟΥ"


Σενάριο: CHARLIE CHAPLIN & ORSON WELLES

Σκηνοθεσία:  CHARLIE CHAPLIN

Βασικές ερμηνείες

CHARLIE CHAPLIN στο ρόλο του Henri Verdoux

ROBERT LEWIS στο ρόλο του Maurice Bottello

MARTHA RAYE στο ρόλο της Annabella Bonheur

ADA MAY στο ρόλο της Annette

ISOBEL ELSOM στο ρόλο της Marie Grosnay


ΘΕΜΑ

Μια εξαίρετη μαύρη κωμωδία όπου ο κυνικός κύριος Βερντού είναι ένας κυανοπώγων. Αφού παντρεύεται διάφορες κυρίες πλούσιες, ύστερα τις σκοτώνει και καταχράται τις περιουσίες τους σε όφελος της οικογένειάς του. Όμως κάποια στιγμή τα πράγματα θα ανατραπούν και δύο από αυτές θα αλλάξουν τη ροή της ιστορίας.

Εδώ ο Charlie Chaplin κάνει μια θεαματική στροφή στον χαρακτήρα του κεντρικού του ήρωα.
Ο γραφικός απλός Σαρλώ μεταμορφώνεται σε έναν γοητευτικό, καλοντυμένο ευυπόληπτο πολίτη. Τον κύριο Βερντού. Ένας άντρας που σαγηνεύει τις γυναίκες, που τις κατακτά. Προσέξτε. Πάλι με κίνητρο το χρήμα. Στην συνέχεια τις δολοφονεί με δηλητήριο, εξαφανίζει τα πτώματα και τέλος καταχράται τις περιουσίες τους.

Κίνητρο για όλο αυτό η άρρωστη γυναίκα του και οι ανάγκες για να την συντηρήσει.
Άρα τι έχουμε εδώ; Το προσωπικό όφελος είναι πάνω απ την ηθική.
Ο Ερωτισμός που αναδεικνύει ο κύριος Βερντού δεν πατά μονάχα στην γοητεία του αλλά και στην διανοητική του ευφυία.



Σαν τελική λοιπόν κατάληξη εκείνο που μπορούμε να πούμε για τον έρωτα στον Κινηματογράφου του Charlie Chaplin είναι:

"Ο Έρωτας τρόπαιο" 

   (Κωνσταντίνος Νούλας   "Ερωτισμός στον Κινηματογράφο")

Στο κομμάτι αυτό λοιπόν, ο μεγάλος δημιουργός αφυδάτωσε το ερωτικό στοιχείο από τον κινηματογράφο του εντάσσοντάς το μέσα στην κοινωνική σκοπιμότητα ως μέσο εξαγοράς ή κατάκτησης.




Σχόλια

  1. Γιάννη τι να πω τώρα.
    Άλλος ένας από τους αγαπημένους μου δημιουργούς. Αγαπώ τις ταινίες του και τις μουσικές του (χθες άκουγα το OST από το The kid).
    Ενδιαφέρον το ότι τον προσεγγίζεις από την ερωτική σκοπιά.
    Μπράβο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Γιώργο μου, ότι και να πούμε για τον τεράστιο αυτό άνθρωπο της τέχνης είναι λίγο. Εδώ προσπάθησα να εστιάσω στο θέμα του έρωτα και το πως το χειρίστηκε στις ταινίες του.
      Σε ευχαριστώ αγαπητέ φίλε. Να είσαι καλά.
      Καλή συνέχεια.

      Διαγραφή
  2. Όταν αναφέρομαι στον Τσάρλι Τσάπλιν, το πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό είναι η ομιλία του στον Δικτάτορα. Τι να πω? Απλά τον αγαπώ! Γιάννη μου, είναι μοναδικός, ασύγκριτος και δε νομίζω ότι υπήρχε, υπάρχει ή θα υπάρξει ποτέ δεύτερος στον κόσμο σαν αυτόν. Καλή σου μέρα, φίλε μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τεράστια μορφή Μία μου.
      Μάλιστα αναφέρεις μια ταινία του σταθμό και για τα διαρκή της πολιτικά μηνύματα. Θα συμφωνήσω μαζί σου.
      Στέλνω τις ευχές μου για όμορφο Σ/Κ με την αγάπη μου.

      Διαγραφή
  3. Καλησπέρα, Γιάννη.

    Σου το έχω ξαναπεί πως χαίρομαι πολύ που στα πλούσια, οργανωμένα και τόσο αποτελεσματικά, τελικά, αφιερώματά σου, πολλές φορές, όπως τώρα, επιλέγεις μία "λοξή" οπτική γωνία, ένα φωτισμό σε περιοχές που δεν έχουν φωτιστεί πολύ. Και φωτίζεις κι εμάς έτσι :-)

    Να είσαι καλά. Πολλή, καλή δουλειά, πολύ μεράκι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Διονύση μου,
      προσπαθώ να δώσω "φως" σε τομείς και θέματα, που δεν έχουν αναλυθεί ή παρουσιαστεί εκτενώς. Σίγουρα οι αναρτήσεις αυτές δεν είναι "δημοφιλείς" έναντι κάποιου άλλου θέματος αλλά πιστεύω ότι έχουν θέματα να δώσουν στους εραστές του Κινηματογράφου και της αισθητικής του.
      Να σε ευχαριστήσω ιδιαίτερα για το ότι είσαι εδώ αγαπητέ φίλε.

      Διαγραφή
  4. Ίσως ένας υποσυνείδητος ερωτισμός σε ταινίες εποχής του βωβού κινηματογράφου που δεν ήταν και τόσο αθώα όπως φαινόταν.
    Μια πολύβουη εποχή με δεδομένα τα ήθη και μια ακαταμάχητη γοητεία του επιτρεπτού και του απαγορευμένου που δεν αφήνει ασυγκίνητο τον θεατή, αντίθετα πυροδοτεί την φαντασία του ακόμη κι αν προέρχεται μέσα από σενάρια αλτρουισμού και αυταπάρνησης.
    Θα συμφωνήσω με τον Διονύση πως πρόκειται για εξαιρετικό αφιέρωμα και επιλέγω σαν ταινία της καρδιάς μου τον χρυσοθήρα.
    Γιάννη μου σ΄ευχαριστούμε!
    Καλό ξημέρωμα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αννίκα μου,
      ο Χρυσοθήρας θεωρείται πλέον συλλεκτικό κινηματογραφικό διαμάντι. Και ο έρωτας που συναντά ή επιδιώκει ο Τσάρλυ Τσάπλιν ως πρωταγωνιστής να μην έχει θετικό πρόσημο. Η Giorgia για αυτόν δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια επιβεβαίωση στον πλουτισμό που αναζητά.
      Πολύ συγκροτημένη και αισθαντική η προσέγγισή σου για την εποχή αγαπητή μου φίλη.
      Ένα ευχαριστώ από καρδιάς και ευχές για όμορφη Κυριακή.

      Διαγραφή
  5. Εξαίρετη παρουσίαση ενός θέματος που δεν είχα ξανα διαβάσει. Μπράβο σου. Ο Τσάρλυ Τσάπλιν μεγάλος- μέγιστος. Και νομίζω ότι έχω δει αρκετές ταινίες του μα πάντα τις παρακολουθώ με το ίδιο ενδιαφέρον. Πολιτικοποιημένος πολύ όπως λες, και οι ταινίες του πάντα αγγίζουν συνήθειες, ασχήμιες και περιθωριοποιήσεις της εποχής του. Διδάσκουν ακόμη!
    Καλημέρα Γιάννη μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλλιτέχνης, δημιουργός με τεράστια πολιτική αγωνιστική παρουσία Άννα πράγματι. Μορφή που δεν δίστασε να "εκτεθεί" και να βγει μπροστά σε διεκδικήσεις και αγώνες.
      Εδώ ναι είδαμε μια συγκεκριμένη οπτική του πάνω στο θέμα του έρωτα.
      Να σε ευχαριστήσω για το σχόλιο. Να σε καλωσορίσω. Να ευχηθώ Χρόνια πολλά και καλό μήνα.
      Τα φιλιά μου.

      Διαγραφή
  6. Το πόσο απολαμβάνω να διαβάζω αυτό το μπλογκ, Γιάννη μου, δε περιγράφεται. Καθε φορά ειναι σαν να βλέπω τις ταινίες που περιγράφεις, τοσο τέλεια τις περιγράφεις, ωστε σε βάζουν στο νόημα. Επίσης, αναφέρεσαι σε θέματα και ταινίες που ούτε που θα φανταζόμουν ποτέ, ενας ακομη λογος για τον οποιο με συναρπάζει αυτό το μπλογκ. Σε υπερευχαριστω!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ειρήνη μου καλησπέρα, Χριστός Ανέστη και καλό μήνα.
      Προσπαθώ, αγαπητή μου φίλη, να δώσω και θέματα που δεν είναι κοινότυπα αλλά έχουν κάτι ξεχωριστό και ιδιαίτερο από τον κινηματογραφικό κόσμο. Σίγουρα, όπως είπα και αλλού, κάποια από αυτά δεν είναι "εμπορικά" αλλά πιστεύω αφορούν τον άνθρωπο που αγαπά τον Κινηματογράφο σαν τέχνη.
      Σε ευχαριστώ πάρα πολύ για όλα και εύχομαι να περνάς καλά και όμορφα. Δική μου η χαρά.

      Διαγραφή
  7. Τον πρωτογνώρισα παιδάκι στα "φώτα της ράμπας", τον λάτρεψα αν πεις και για την υπέροχη μουσική της ταινίας...νομίζω από τότε άρχισα ν αγαπώ την μουσική.
    Πάντως ακόμα και σήμερα όποια ταινία του και να δω συγκινούμε αφάνταστα τρέχουν τα μάτια μου χωρίς λόγο ακόμα και σε σκηνές κωμικές. Αγαπημένες όλες οι ταινίες του αλλά η παραπάνω που προείπα και "τα φώτα της πόλης" είναι οι λατρεμένες μου.
    Γιάννη μου σε ευχαριστώ που με γύρισες τόσα χρόνια πίσω.
    Να είσαι καλά.
    Φιλιά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χαίρομαι ιδιαίτερα αγαπημένη μου φίλη για τα μονάκριβα αυτά σου συναισθήματα. Είναι τόσο όμορφο να μπορείς να δίνεις σε ανθρώπους που αγαπάς και εκτιμάς τρυφερές στιγμές.
      Σε ευχαριστώ που μοιράζεσαι εδώ πράγματα. Το ότι αγαπάς τη μουσική φανερώνει την ψυχούλα σου Βιργινία μου.
      Να είσαι καλά και να απολαμβάνεις πάντα τέτοιες στιγμές.
      Καλή σου βδομάδα.

      Διαγραφή
  8. Αλλο ενα εξαιρετικο αφιέρωμα μπραβο Γιαννη!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χριστίνα μου, σε ευχαριστώ πολύ. Να είσαι καλά. Που είσαι πάντα εδώ και συμμετέχεις. Καλή σου βδομάδα.

      Διαγραφή
  9. Όταν έγραφα για την επίσκεψη (μου) στη γειτονιά των Ρομά, διάβασα πως ο Τσάπλιν είναι κατά "99.9%" Ρομά. Δύσκολα παιδικά χρόνια, δύσκολες σχέσεις, πολύ συναίσθημα. Όλα βρήκαν τη θέση τους στο έργο του.
    Η παρουσίαση αυτή, μία ιδιαίτερη προσέγγιση του έργου του Τσάπλιν που τιμά τον δημιουργό.
    Καλό βράδυ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τζοάννα μου,
      αυτή σου η αναφορά δίνει ακόμα μεγαλύτερη τιμή σε τούτο το χώρο και σε μένα. Γιατί πραγματικά ναι, αυτή σου η αναφορά είναι πολύ σημαντική για τον τεράστιο αυτό καλλιτέχνη.
      Χρόνια πολλά κορίτσι μου και καλό σου μήνα. Σε ευχαριστώ από καρδιάς.

      Διαγραφή
  10. Πολύ ενδιαφέρουσα κι αυτή η ανάρτησή σου Γιάννη μου. Φωτίζει από άλλη πλευρά τις ταινίες του Τσάπλιν.
    Για μένα οι ταινίες του Τσάπλιν ήταν μεγάλη ψυχική δοκιμασία και εξηγούμαι. Στεναχωριώμουν τόσο πολύ και έκλαιγα τόσο πολύ που δεν άντεχα και ξέφευγα από τους μεγάλους μέσα στο σκοτάδι της αίθουσας και τρύπωνα στην τουαλέτα για να μη με βρουν και με γυρίσουν πίσω :)
    Tι μου θύμισες τώρα!
    Καλό απόγευμα με πολλά φιλιά από μένα :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τι μου λες τώρα Μαρία! παιδί μου, τι σκηνή επανέφερα στη μνήμη σου! Τι εμπειρία ήταν αυτή! Εσύ βέβαια έβλεπες Τσάπλιν εκείνη την εποχή. Εγώ δεν είχα αυτήν την εμπειρία Μαρία μου.
      Θέλησα εδώ να δώσουμε μια άλλη ματιά στην αισθητική οπτική του μεγάλου αυτού δημιουργού.
      Σε ευχαριστώ πολύ καλή μου για τα λόγια και τα συναισθήματα. Καλό βράδυ.

      Διαγραφή
  11. Ομολογώ ότι γνώριζα μόνο την κωμική πλευρά τού καλλιτέχνη, αλλά είχε μεγαλουργήσει γενικότερα, πέρα από το ότι ήταν ένα άκρως πολιτικοποιημένο ον. Καλό μήνα Γιάννη, και τα θερμά μου συγχαρητήρια κι από εδώ για την πρωτιά σου στο συμπόσιο, με ένα "θανατηφόρο" όπως έγραψα, ποίημα! 😊

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ω Πέτρα μου καλησπέρα και Χρόνια Πολλά καλή μου φίλη.
      Ευχαριστώ για τις ευχές σου για το ποίημα.
      Ναι, ο Τσάρλυ Τσάπλιν είχε πολλές πτυχές στο τεράστιο ταλέντο του αλλά και στη δημιουργία του. Ένα από αυτά ήταν και ο τρόπος με τον οποίο προσέγγισε το ερωτικό στοιχείο.
      Καλό μήνα να έχεις με όλες μου τις ευχές.

      Διαγραφή
  12. Charlie Chaplin, un génie du cinéma, connu dès ma petite enfance et que j'ai suivi jusqu'à son dernier film.
    En amitié.
    Roger

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις

    1. Cher Roger. Merci de votre visite sur le blog et de l'honneur que vous m'avez fait, je fais de mon mieux dans votre beau blog.

      Διαγραφή
  13. Πολύ μικρή, μια σταλιά, έβλεπα βουβές ταινίες και πολύ μου άρεσε γιατί τα καταλάβαινα όλα και τα ένιωθα όλα :)
    Σε φιλώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εγώ Μάνια μου, όχι! δεν ξέρω το λόγο. Ίσως δεν είχα πρόσβαση. Το μόνο βουβό που έβλεπα παιδί ήταν "Χονδρός Λιγνός". Έτσι έχω χάσει πολλά.
      Σε ευχαριστώ μάτια μου, να είσαι καλά, κυρίως για τα συναισθήματα.
      Τα φιλιά μου.

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις τελευταίου μήνα

"Οι Μαύροι Πίνακες" ένα αριστούργημα στη μικρή οθόνη

Κλασικά αριστουργήματα της λογοτεχνίας στον κινηματογράφο: "Ανεμοδαρμένα ύψη" της Έμιλυ Μπροντέ

"Ο Θάνατος θα ξανάρθει" του Ερρίκου Θαλασσινού. Ταινία σταθμός στο Ελληνικό Αστυνομικό Noir