INGMAR BERGMAN: Ο ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ του ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

INGMAR BERGMAN


"Ο Κινηματογράφος δεν είναι μια σκέτη επιδεξιότητα. Είναι ΤΕΧΝΗ. Και μερικές φορές αυτό σημαίνει Μοναχική δουλειά. Ο Μοναχικός είναι πάντα μόνος, σαν νάναι μέσα σε μια κατάλευκη σελίδα. Και για τον BERGMAN το να είσαι Μόνος σημαίνει να κάνεις ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ, να ΨΑΧΝΕΙΣ. Και το να δημιουργείς ταινίες σημαίνει να έχεις ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ στα ερωτήματα αυτά. Τίποτα παραπάνω δεν θα μπορούσε να θεωρείται πιο κλασικά ρομαντικό.."
JEAN LUC GODARD (Ιούλης 1958 "Τετράδια του ΣΙΝΕΜΑ")

Αγαπητές Φίλες και Φίλοι
θα θεωρούσα ...ιεροσυλία εκ μέρους μου, ποιος εγώ, να αποτολμήσω να αγγίξω τη μορφή που ακούει στο όνομα INGMAR BERGMAN.
Επειδή, είναι μια από τις εμβληματικές μορφές στο χώρο του Κινηματογράφου, ένας ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ-ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ που δεν έκανε Κινηματογράφο για να εκφράσει απλά τα δικά του "θέλω", τις δικές του εικαστικές αναζητήσεις, τις προσωπικές του γνώσεις και υποδομές αλλά είναι ένας ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ που, όπως ορθότατα ο GODARD αναφέρει, μέσα από τον Κινηματογράφο, έδωσε τις δικές του ΠΡΑΓΜΑΤΕΙΕΣ για την ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΟΝΤΟΤΗΤΑ, τις ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ, την ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ, την ώρα που μένουμε απόλυτα μόνοι, για αυτούς τους λόγους θεωρώ χρέος να πω λίγα λόγια για έναν από τους ιεροφάντες του σύγχρονου Κινηματογράφου.
Γεννήθηκε στις 14 ΙΟΥΛΗ 1918 στην UPPSALA ΣΟΥΗΔΙΑΣ και πέθανε στις 30 ΙΟΥΛΗ 2007 στην FARO GOTLANDS IAN, ΣΟΥΗΔΙΑ σε Ηλικία: 89 ετών

ΒΑΣΙΚΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Ο INGMAR BERGMAN ήταν ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ και ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ.
Μεγάλωσε στην ΣΤΟΓΚΧΟΛΜΗ της ΣΟΥΗΔΙΑΣ. Σπούδασε στο ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ και ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ του Πανεπιστημίου της πόλης και στη συνέχεια άρχισε να ασχολείται με την ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ αρχικά στο ΘΕΑΤΡΟ και στην συνέχεια στον ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ.
Ήταν γιος ενός Πάστορα Λουθηρανού που έγινε και εφημέριος στην Βασιλική οικογένεια της Σουηδίας και έτσι μεγάλωσε κάτω από αυστηρό συντηρητικό περιβάλλον. Τα ΠΑΙΔΙΚΑ του ΧΡΟΝΙΑ είχαν ΕΝΤΟΝΑ ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΑ χαρακτηριστικά οικογενειακής καταστολής καθώς έμενε κλειδωμένος σε ντουλάπι για ώρες όταν έκανε κάποιες "παραβάσεις" στους κώδικες δεοντολογίας του πατέρα του.
Οι ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΕΣ αυτές εμπειρίες τον στοίχειωσαν και εκφράστηκαν με σημαντικό τρόπο μέσα στα έργα του.
Εργάστηκε σταδιακά σε ΜΕΓΑΛΑ ΘΕΑΤΡΑ της ΣΟΥΗΔΙΑΣ ανεβάζοντας έργα των: ΣΤΡΙΝΜΠΕΡΓΚ, ΠΙΡΑΝΤΕΛΛΟ, ΚΑΜΥ, ΑΝΟΥΙΓ, ΜΠΡΕΧΤ, ΤΣΕΧΩΦ αλλά επίσης και δικά του.
Στην συνέχεια περνάει και στον ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ σαν ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ όπου μέσα από αυτόν απογειώνεται στην κυριολεξία βρίσκοντας ένα μεγάλο βήμα έκθεσης των δικών του απόψεων και θεμάτων.

Η ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ του
Κύρια θέματα των ταινιών του είναι η αδυναμία ουσιαστικής επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων, η αντιπαράθεση του ανθρώπου με τον εαυτό του και με τον Θεό και η αμφισβήτηση του τελευταίου, η ανάλυση των διαπροσωπικών σχέσεων και κυρίως των σχέσεων μεταξύ των δύο φύλων και η αναζήτηση του νοήματος της ζωής.
Χρησιμοποιεί τεράστιους και σημαντικούς συμβολισμούς-αλληγορίες στη δουλειά του και στα έργα του.
Δούλεψε σκληρά πάνω στα προβλήματα και τις απογοητεύσεις των νέων, το χάσμα των γενεών πάνω στη Σουηδική κοινωνία
Στις ταινίες του πάντα υπ΄ρχουν αναφορές και συγκρούσεις ανάμεσα στο Θείο και στο Σατανικό, ανάμεσα στη ΖΩΗ και στο ΘΑΝΑΤΟ.
Από τα μέσα του 1960 η χρήση των συμβολισμών και των αλληγοριών ελαττώνονται στις ταινίες του και περνάει στο μεγάλο κεφάλαιο της ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΨΥΧΟΣΥΝΘΕΣΗΣ και στην προσπάθεια του ανθρώπου να γνωρίσει τον εαυτό του.

Το 1976 ένα ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ ΓΕΓΟΝΟΣ σημαδεύει τη ζωή του
Στις 30 Γενάρη, πάνω στις πρόβες του έργου του STRINDBERG "Ο ΧΟΡΟΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ" στο ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΔΡΑΜΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟΚΧΟΛΜΗΣ, συλλαμβάνεται στο δρόμο από δύο αστυνομικούς με πολιτική περιβολή ως κοινός εγκληματίας με την κατηγορία της απάτης φόρου εισοδήματος.
Υφίσταται ΝΕΥΡΙΚΟ ΚΛΟΝΙΣΜΟ αποτέλεσμα της ΤΑΠΕΙΝΩΣΗΣ, εισάγεται στο ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ σε κατάσταση ΒΑΡΙΑΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ.
Μέσα στον τεράστιο θόρυβο και τις αντιδράσεις που προκάλεσε ο διασυρμός του και καθώς το θέμα λύθηκε, η Σουηδική Κυβέρνηση αναγκάστηκε να ανακαλέσει, να ανασκευάσει και να τον καλέσει στην ενεργό καλλιτεχνική ζωή.
Όμως ορκίστηκε να μην δουλέψει ποτέ στη ΣΟΥΗΔΙΑ.
ΑΥΤΟΕΞΟΡΙΣΤΙΚΕ στο άγονο νησί της Βαλτικής ΦΑΡΟ ζώντας σε ένα studio.
To 1976 επισκέπτεται το HOLLYWOOD με σχέδια για να κάνει ταινίες στις ΗΠΑ.
Το 1978 επιστρέφει στο ΦΑΡΟ και εκ νέου στο ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΔΡΑΜΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΟΥΗΔΙΑΣ
Για να τιμήσει την επιστροφή του, το σουηδικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου ξεκίνησε ένα νέο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν βραβείο που θα απονέμεται κάθε χρόνο για την αριστεία στον κινηματογράφο.


ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
Η Δουλειά-προσφορά του BERGMAN στον Κινηματογράφο μετράει ένα ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΟΓΚΟ σε όλα τα επίπεδα που περιλαμβάνει:

• ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΣΗ: 2 ΤΑΙΝΙΕΣ
• ΠΑΡΑΓΩΓΗ: 11 ΤΑΙΝΙΕΣ
• ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΗΘΟΠΟΙΟΣ: 14 ΤΑΙΝΙΕΣ
• ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: 67 ΤΑΙΝΙΕΣ
• ΣΕΝΑΡΙΟ: 70 ΤΑΙΝΙΕΣ

Το να κάνει κανείς εκτενή αναφορά σε όλη αυτή την ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ θα έπρεπε να γράψει ολάκερο τετράδιο.
Απλά θα σταθούμε επιλεκτικά σε κάποιες συγκεκριμένες ταινίες σταθμό για το έργο του και τη δημιουργία του
1949 "FANGELSE"
H ΠΡΩΤΗ του σημαντική ταινία με δικό του πρωτότυπο σενάριο έχοντας όλα εκείνα τα εκφραστικά μέσα που ανέδειξαν το ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΥΦΟΣ του ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ.

1949 "TORST"

Ένα υπέροχο δράμα αφιερωμένο στην ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Η ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ του πάνω στη ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ αναπτύχτηξε με μοναδικό τρόπο στις ταινίες του:

• 1951 "SUMMER INTERLUDE" (SOMMARLEK)
• 1952 "KVINNORS VANTAN" (ΜΥΣΤΙΚΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ)
• 1953 "SOMMAREN MED MONIKA" (ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΜΕ ΤΗ ΜΟΝΙΚΑ) με την HARRIET ANDERSON
• 1955 "DREAMS" (KVINNODROM)
• 1955 "SMILES OF A SUMMER NIGHT" (SOMMARNATENS LEENDE)

Οροσημο στη δουλειά του BERGMAN είναι το 1953 η ταινία:

"THE NAKED NIGHT" (GYCKARNAS AFTON)

με διάθεστη στυλίστικη και καθαρά φιλοσοφική

Το 1957 έρχεται η ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ με την ταινία:

"ΕΒΔΟΜΗ ΣΦΡΑΓΙΔΑ" ένα συγκλονιστικό φανταστικό δράμα που αποσπά βραβεία στο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΝΝΩΝ.

Μια ταινία ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΕΛΕΓΕΙΑ αλληγορικά και βασανιστικά με τη φιλοσοφία και τη μεταφυσική της σχέσης του ΑΝΘΡΩΠΟΥ με το ΘΕΟ, τις συναντήσεις του καθώς και με την ιδεά του ΘΑΝΑΤΟΥ. Μια ταινία που δημιούργησε ΡΕΥΜΑ BERGMAN σε όλα τα θέατρα τέχνης όλου του κόσμου.

Η Επομενη δημιουργία του που θεωρείται επίσης σταθμός είναι το 1957 με την ταινία:

"ΑΓΡΙΕΣ ΦΡΑΟΥΛΕΣ" (SMULTRONSTALLET)

ταινία που ασχολείται έντονα και βαθιά με το θέμα της ΑΠΟΜΟΝΩΣΗΣ του ΑΝΘΡΩΠΟΥ. Η Ταινία οδήγησε στο να ΛΑΤΡΕΥΘΕΙ ο BERGMAN σε όλο το κόσμο.

Το 1960 η δεκαετία για τον BERGMAN ξεκινάει το ίδιο εντυπωσιακά με μια υπέροχη ΤΡΙΛΟΓΙΑ:

• 1961 "SASOM I EN SPEGEL" (THROUGH A GLASS DARKLY)
• 1963 "NATTVARDSGASTERNA" (WINTER LIGHT)
• 1963 "Η ΣΙΩΠΗ" (TYRNSNADEN)

Και οι τρείς μεγάλες αυτές ταινίες με κορύφωση την τελευταία είχαν την ίδια θεματολογία της θέσης του ανθρώπου μέσα στον εσωτερικό του κόσμο.

Το 1966 έρχεται μια σημαντική ταινία του, "PERSONA" η οποία σηματοδοτεί την αναχώρησή του από τη σφαίρα της μεταφυσικής στη σφαίρα της ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ.

Γεγονός που επίσης επιβεβαιώνεται και στην θρυλική του ταινία:

1972 "ΚΡΑΥΓΕΣ ΚΑΙ ΨΙΘΥΡΟΙ"

1977 "ΤΟ ΑΥΓΟ ΤΟΥ ΦΙΔΙΟΥ"

Μια συγκλονιστική ταινία με την άνοδο του ΦΑΣΙΣΜΟΥ στη ΓΕΡΜΑΝΙΑ

1978 "SONATA" μια συμπαραγωγή ΒΡΕΤΑΝΙΑΣ-ΒΟΡΒΗΓΙΑΣ

1983 "FANNY AND ALEXANDER"

Τρείς επίσης μεγάλες ταινίες που σηματοδοτούν την αφή του μεγάλου δημιουργού με κοινωνικά θέματα, με πολιτική χροιά, με ωριμότητα και νηφαλιότητα.

H Mεγάλη αυτή δημιουργία ήταν και η τελευταία μεγάλη του BERGMAN που με την πρεμιέρα της ανακοίνωσε και την αποχώρησή του από τον ενεργό Κινηματογράφο, κάτι που δεν το έκανε φυσικά απόλυτα.

Συνέχισε με πολλές τηλεοπτικές μεγάλες δημιουργίες.

Θεωρείται από τους λίγους ΣΚΗΝΟΘΕΤΕΣ που χρησιμοποίησαν τον ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ ως ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΤΕΧΝΗ της ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ και επίσης από τους πολύ λίγους δημιουργούς που κράτησαν την ΑΠΟΛΥΤΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ των ΕΠΙΛΟΓΩΝ τους στο έργο τους.

ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ του BERGMAN

Αναφέρουμε τα ονόματα των ΗΘΟΠΟΙΩΝ με τους οποίους κατά κόρον δούλεψε ο μεγάλος δημιουργός στα έργα του

BIBI ANDERSSI, HARRIET ANDERSSON, INGRID THULIN, LIV ULLMANN

ΟΙ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ

Το να μιλήσει κανείς για τις βραβεύσεις και την διεθνή αποδοχή του μεγάλου δημιουργού θα μπορούσε να προκαλέσει γέλιο.

Παρ' όλα αυτά προκαλεί ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ για το ότι ο BERGMAN αν και ήταν 9 φορές υποψήφιος για OSCAR δεν κράτησε στο χέρι του το σχετικό βραβείο αναδεικνύοντας μια σειρά ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΚΕΝΟΥ στην σχετική διοργάνωση του HOLLYWOOD.

73 ΔΙΕΘΝΗ ΒΡΑΒΕΙΑ και 18 ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ κοσμουν τη λίστα του.

Ανάμεσα στις διακρίσεις είναι ΟΛΑ τα καλούμενα μεγάλα Ευρωπαϊκά φεστιβάλ Κινηματογράφου όπως επίσης και όλα τα εκτός Ευρώπης αντίστοιχα.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΖΩΗ

Στη προσωπική του ζωή δεν ήταν δυνατόν ο INGMAR BERGMAN να μην είχε όλα εκείνα τα στοιχεία του έντονου ίσως και του άστατου.

Είχε παντρευτεί 5 φορές (!!!)

• 1945-45 με την ΕLSE FISCHER, έκαναν την LENA το 1943
• 1945-1950 με την ELEN LUNDSTROM, εκαναν την EVA, τον JAN, τον MATTS & ANNA
• 1951-1959 με την δημοσιογράφο GUN GRUT, έκαναν τον INGMAR Jr.
• 1959-1969 με την KABI LARETEI, πιανίστρια, έκαναν τον DANIEL
• 1971-1995, με την INGRID VON ROSEN, τη διάσημη Ηθοποιό, έκαναν την MARIA

με την INGRID έμειναν μαζί μέχρι το θάνατό της, το 1995.

Επίσης γνωστές ήταν οι σχέσεις του με τις:

HARRIET ANDERSSON, BIBI ANDERSSON και την LIN ULLMANN με την οποία έκαναν και ένα παιδι εκτός γάμου, τον LINN.

Αυτός ήταν ο μεγάλος INGMAR BERGMAN

ένας σκηνοθέτης-συγγραφεάς Φιλόσοφος και Ψυχαναλυτής του Κινηματογράφου

ένας δημιουργός που τόλμησε να αγγίξει ζητήματα που παραμένουν στο φοβικό χώρο της ανθρώπινης σκέψης.

Ένας άνθρωπος της τέχνης που μπήκε στο χώρο της ανθρωπινης μοναξιάς

των ανθρώπινων σχέσεων

του ερωτισμού

του Φόβου του ανθρώπου για το Θάνατο

της σχέσης του ανθρώπου με το Θεό και με το Κακό.

Μια τεράστια προσφορά σε αυτό που ονομάζουμε χώρο της ΤΕΧΝΗΣ και του ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ....